Światowy Dzień Pszczół – wspólna troska o zapylacze i odpowiedzialne rolnictwo

20 maja każdego roku na całym świecie świętujemy Światowy Dzień Pszczół. To wyjątkowe święto zostało oficjalnie ustanowione w 2017 roku przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych. Data ta nie jest przypadkowa – upamiętnia urodziny Antona Janša, słoweńskiego pioniera nowoczesnego pszczelarstwa, który przyszedł na świat właśnie 20 maja 1734 roku.

Obchodzony 20 maja Światowy Dzień Pszczół to doskonała okazja, by przypomnieć, jak ogromne znaczenie mają pszczoły dla przyrody, rolnictwa i ludzkiego życia. Zbierając pyłek i nektar, który stanowi ich główne źródło pożywienia, pszczoły jednocześnie zapylają kwitnące rośliny, co jest kluczowe dla ich wzrostu i rozmnażania. Zapylanie to jeden z najważniejszych czynników wpływających na jakość i ilość plonów. Oprócz poprawy wydajności upraw, pszczoły miodne dostarczają także wartościowych produktów, takich jak miód, wosk, propolis, pierzga, mleczko pszczele czy jad.

W tym szczególnym dniu warto zwrócić uwagę na konieczność ochrony pszczół i innych zapylaczy, które są narażone m.in. na nieodpowiednie stosowanie pestycydów. Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa przypomina, że to właśnie niewłaściwa aplikacja środków ochrony roślin – zwłaszcza insektycydów – może stanowić poważne zagrożenie dla pożytecznych owadów.

Aby zminimalizować ryzyko, należy:

• korzystać wyłącznie z preparatów dopuszczonych do użycia przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi;

• przed każdym użyciem dokładnie zapoznać się z treścią etykiety danego środka;

• ściśle przestrzegać instrukcji zawartych na etykiecie, w tym zakazów dotyczących faz rozwojowych roślin i czasu stosowania;

• unikać stosowania substancji szkodliwych dla pszczół w trakcie kwitnienia roślin i obecności kwitnących chwastów;

• wykonywać opryski wyłącznie po zakończeniu dziennych lotów zapylaczy – najlepiej wieczorem lub w nocy;

• prowadzić zabiegi w sposób ograniczający wpływ na inne organizmy niż docelowe;

• upewnić się, że w chronionym uprawie nie przebywają pszczoły ani inne zapylacze;

• zachowywać odpowiednie odległości od pasiek (minimum 20 metrów);

• przestrzegać określonych okresów prewencji;

• unikać oprysków w czasie, gdy prędkość wiatru przekracza 4 m/s, co zwiększa ryzyko znoszenia cieczy roboczej.

Główny Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa podkreśla również wartość współpracy między pszczelarzami a rolnikami. Ponieważ większość pożytków pszczelich znajduje się na terenach uprawnych, sadach i łąkach, wzajemne informowanie się o planowanych zabiegach chemicznych ma kluczowe znaczenie. Pszczelarze mają prawo pytać o planowane opryski, a osoby je wykonujące są zobowiązane udzielić informacji. Brak komunikacji może prowadzić do poważnych szkód wśród pszczół.

Warto także pamiętać, że odpowiedzialne stosowanie środków ochrony roślin nie ogranicza się jedynie do rolnictwa – dotyczy to również ogrodów, działek i terenów zielonych w miastach i wsiach.

Wszelkie przypadki podejrzeń o nieprawidłowe użycie środków ochrony roślin należy zgłaszać do właściwego wojewódzkiego inspektoratu ochrony roślin i nasiennictwa (dane kontaktowe dostępne na stronie: https://www.gov.pl/web/piorin/wojewodzkie-inspektoraty).