Otwocki głos w sprawie programu „MALUCH+”

We wtorek 17 stycznia br. Komitet Monitorujący Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego będzie dyskutował o projekcie wsparcia żłobków i klubów dziecięcych czyli nowej odsłonie programu „MALUCH+”. Zgodnie z założeniami przyjętymi przez rząd, ma on wspierać wyłącznie placówki państwowe. Wykluczenie z programu - spółdzielni socjalnych, organizacji pozarządowych i kościelnych może doprowadzić do ich upadku!

Wprowadzenie w 2023 roku przez rząd Zjednoczonej Prawicy programu "MALUCH+" w kształcie, który zakłada projekt, spowoduje ogromne problemy w ich funkcjonowaniu i spowoduje, że będą się zamykać. Propozycja Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej eliminuje bowiem wszystkie inicjatywy o charakterze niepublicznym, w tym te należące do tzw. sektora społecznego czyli tworzone przez spółdzielnie socjalne, organizacje pozarządowe oraz kościelne. A przypomnijmy, że w 2021 roku aż 75 proc. żłobków oraz 84 proc. klubów dziecięcych było prowadzonych właśnie przez podmioty spoza sektora publicznego.

Można odnieść wrażenie, że podążając w kierunku ustanowienia monopolu państwa w obszarze działalności placówek opiekuńczych dla najmłodszych i sprowadzeniu go wyłącznie do miejsc publicznych, rząd nie zdaje sobie sprawy z faktu, że głównym mankamentem istniejącego systemu nie jest liczba miejsc w żłobkach i klubach dziecięcych, ale jej… koszty. Finansowane przez państwo ze środków europejskich placówki publiczne - w warunkach rynkowej konkurencji - znajdą się w sytuacji mocno uprzywilejowanej i krok po kroku zaczną wypierać z rynku prywatne placówki.

Takie  działanie jest sprzeczne z przyjętym przez rząd 26 października ubiegłego roku „Krajowym Programem Rozwoju Ekonomii Społecznej do 2030 roku”, w którym wprost mówi się o promowaniu sektora społecznego w realizacji zadań opieki nad dziećmi do lat 3. Nic więc dziwnego, że sprawa zatacza coraz szersze kręgi i budzi społeczny sprzeciw, a Wspólnota Robocza Związków Organizacji Socjalnych WRZOS wystosowała do Premiera Mateusza Morawieckiego, Minister Rodziny i Polityki Społecznej - Marleny Maląg, Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej - Grzegorza Pudy, Minister - Członka Rady Ministrów - Agnieszki Ścigaj oraz Komitetu Monitorującego FERS, pismo w tej sprawie, w którym apeluje o: „wprowadzenie takich kryteriów finansowania, które umożliwią również wsparcie funkcjonowania dla placówek prowadzonych przez podmioty sektora ekonomii społecznej”.

Autorzy pisma podkreślają w nim, że działania rządowe spowodują m.in. zaprzepaszczenie dotychczasowych wysiłków sektora społecznego, który od lat tworzy placówki opieki pomimo braku systemowych rozwiązań, a - we wsparciu publicznym - traktowany jest jak podmiot „drugiej kategorii”. Zastąpienie sieci kameralnych i różnorodnych metodycznie placówek przyjaznych dzieciom - placówkami gminnymi, które według danych statystycznych są dwa razy większe niż niepubliczne, nie wpłynie korzystnie ani na proces wychowawczy, jak również jakość opieki nad dziećmi. Wprowadzenie w życie projektu, w założeniach proponowanych przez rząd, znacząco zmniejszy też dostępność do placówek opiekuńczych oraz pozbawi system konkurencyjności, ponieważ zamiast sieci rozproszonych punktów opieki, rodzice będą mieli do wyboru wyłącznie placówkę gminną.

Stowarzyszenie WRZOS, które zajęło się tym tematem, apeluje do wszystkich organizacji prowadzących placówki opiekuńcze dla dzieci do lat trzech, o wspólne wystąpienie w tej sprawie i podpisywanie się do poniedziałku, 16 stycznia, do godz. 15.00, pod pismem: https://docs.google.com/document/d/1i9yi610Uy6VH10EH_IF8kDrsOKf_3QQz/edit, w celu wysłania tego materiału do członków FERS.

Wystąpienie popiera już ponad 30 organizacji pozarządowych z całego kraju, w tym otwocka Spółdzielnia Socjalna Pracownia Rozwoju „Kalejdoskop”, która podczas ubiegłorocznego Forum Gospodarczego Powiatu Otwockiego została wyróżniona za całokształt swojej działalności w kategorii „Aktywna Organizacja Pozarządowa”.

Andrzej Idziak