„Światłość i mrok” - pierwsza powieść Małgorzaty Niezabitowskiej

W Auli Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie odbyło się spotkanie premierowe promujące książkę Małgorzaty Niezabitowskiej „Światłość i mrok”. To pierwsza powieść beletrystyczna dziennikarki i rzeczniczki prasowej rządu Tadeusza Mazowieckiego, a zarazem jej największe literackie marzenie, które spełniło się dopiero teraz.

„Światłość i mrok” to historia wielkiej miłości, opowieść pełna dramatycznych zwrotów, w której splatają się losy wielu postaci o wyrazistych, mocnych charakterach. Autorka z ogromną dbałością o szczegóły odtwarza w powieści klimat lat trzydziestych 20. wieku i z pasją kreśli obraz niełatwych relacji między Żydami, Polakami i Ukraińcami.

- Akcja książki dzieje się przed wojną, pomiędzy majem, a 1 września 1939 roku, na Wołyniu. Chciałam uchwycić w niej obraz świata, którego już nie ma. Niezwykle wielokulturowego, malowniczego, różnorodnego i skomplikowanego. Pokazać go takim jakim był, rysując przez pryzmat miłości dwojga ludzi - powiedziała Małgorzata Niezabitowska na spotkaniu.

Po tym, jak zakończyła karierę rzeczniczki, Małgorzata Niezabitowska powróciła do pracy dziennikarki. Zaczęła też pisać książki. I chociaż na rynku literackim bynajmniej nie jest debiutantką, to na spełnienie swojego największego marzenia, którym było napisanie powieści, musiała czekać aż do maja tego roku.

Pierwsza jej książka „Ostatni. Współcześni Żydzi polscy”, zilustrowana zdjęciami jej męża, znanego fotografika Tomasza Tomaszewskiego, powstała już w latach 80., jednak ze względu na cenzurę, zanim wydano ją w Polsce, zaliczyła debiut w Stanach Zjednoczonych, Niemczech, Szwajcarii i Austrii. W 2007 roku wyszła na rynek kolejna jej pozycja zatytułowana „Prawdy jak chleba”, która w części dotyczącej przeszłości - opowiada o stanie wojennym oraz momentami brawurowych przygodach dziennikarki i fotografa, we współczesnej zaś przypomina kryminalno-sądowy thriller. Następnie pojawiła się, nagrodzona m.in. Różami Gali „Składana wanna”, epicka saga, w której najważniejsze epizody z dziejów Polski splatają się z rodzinnymi perypetiami, tworząc osobistą kronikę od czasów Stanisława Augusta poprzez okres wojen napoleońskich, aż do początków 20. wieku. Głęboka znajomość historii pomogła autorce stworzyć opowieść pełną humoru i autoironicznego dystansu, w której wielcy bohaterowie występują obok „zwykłych i niezwykłych" ludzi. „W twoim kraju wojna!” to z kolei tekst, któremu towarzyszą fragmenty osobistego dziennika autorki spisane już po 1989 roku, które odsłaniają kulisy grudnia 1981 roku oraz stanu wojennego.

Powieść „Światło i mrok” to w twórczości autorki, jednak zupełnie coś innego. To wyraz zainteresowania wielokulturowością Kresów i tradycją judaistyczną, a także fascynacji światem, który już nie wróci. To także opowieść o wielkiej miłości rodzącej się wbrew rygorystycznym zasadom religijnym oraz uczuciu, które jest formą konfrontacji przekonań i tradycji pochodzącej z rodziny chasydów Chany oraz ziemianina Jana. Czy ten związek ma szansę na szczęśliwe zakończenie? Nie powiem… Tego Szanowni Czytelnicy możecie się dowiedzieć biorąc tę książkę do ręki.  Na pewno warto.

- Powieść ujmuje nie tylko wyborem tematu, ale i czasu. Kiedy Małgorzata Niezabitowska zaczęła ją pisać cztery lata temu, wielu wydarzeń, które dzisiaj mają miejsce, nie byliśmy w stanie jeszcze przewidzieć. (…) To ważny i piękny pomysł na to, by opowiedzieć świat w momencie, w którym wszystko w tym świecie jest dla niego ważne - podkreślał w trakcie prezentacji książki prowadzący spotkanie Remigiusz Grzela, prozaik, poeta i dramaturg. Bohaterowie powieści jeszcze nie wiedzą i nie mają świadomości, że świat w którym żyją, za chwilę przestanie istnieć. Pomysł opowiedzenia tych ostatnich miesięcy, które pozostały do wybuchu wojny jest przez to bardzo ważny i ujmujący. To historia, który napisana jest w znakomity warsztatowo sposób, barwna i bogata w zdarzenia.

Powieść „Światło i mrok” wydało wydawnictwo „Znak”.

Andrzej Idziak