Gminy powiatu otwockiego w ogólnopolskim rankingu

Pod koniec października br. „Rzeczpospolita” opublikowała ranking samorządów. Miasta na prawach powiatu, gminy miejskie i miejsko-wiejskie oraz gminy wiejskie oceniano w czterech różnych kategoriach. W każdej z nich przyznawano punkty, które złożyły się na końcowy wynik. Najwyżej na liście spośród otwockich gmin znalazła się Wiązowna (34. miejsce), natomiast najniższą pozycję zanotowała gmina Sobienie-Jeziory (1367. miejsce).

Co badano?

Była to już XVII edycja rankingu przygotowywanego przez ten ogólnopolski dziennik. W zestawieniu, jego twórcy, wzięli pod uwagę kilka kryteriów. Zanim jednak o nich, warto powiedzieć, że w tegorocznej odsłonie, podobnie jak w poprzednich, samorządy podzielono na: miasta na prawach powiatu (jest ich 65), gminy miejskie i miejsko-wiejskie (jest ich 878) oraz gminy wiejskie (jest ich 1533). Ranking pomija miasto stołeczne Warszawa z racji na jego wielkość i odrębny ustrój prawny.

Jak czytamy na stronie rankingi.rp.pl metodologia obejmowała aż 50 wskaźników. Gminy i miasta mogły uzyskać maksymalnie 100 punktów (102 punkty otrzymały miasta na prawach powiatu). Wśród czterech głównych kategorii wyróżniono:

• trwałość ekonomiczno-finansową (max 30 pkt): zdolności samorządu do zwiększania dochodów własnych, w tym z podatków; korzystania z zewnętrznych źródeł finansowania, efektywności zarządzania finansami; budowanie potencjału rozwojowego

• trwałość społeczna (max 34 pkt): obszary związane z jakością życia mieszkańców oraz dotyczące budowy tzw. społeczeństwa obywatelskiego (m.in. ocena danych dotyczących wydatków samorządów na: edukację, kulturę, transport; efekty tych wydatków; oraz tzw. działania miękkie: np. budżet partycypacyjny)

• trwałość środowiskowa (max 26 lub 28 pkt): kwestie dotyczące ochrony środowiska, dostosowania do zmian klimatycznych (m.in. gospodarka odpadami)

• jakość zarządzania urzędem, procesem uchwałodawczym oraz poziom współpracy między samorządami (max 10 pkt)

Da sprawdzić się sumę przyznanych punktów, nie ma natomiast możliwości podejrzenia liczby punktów za każdą z kategorii.

Józefów i Wiązowna na czele

Dla porządku, wyniki przedstawimy w tabeli z podziałem na gminy miejskie i miejsko-wiejskie oraz gminy wiejskie. W kolumnie drugiej i trzeciej dodano będą odpowiednio: miejsce w ogólnopolskim rankingu oraz liczba przyznanych punktów.

RANKING – GMINY POWIATU OTWOCKIEGO - 2021

Gminy miejskie i miejsko-wiejskie (na 878 miejsc)

Gminy wiejskie (na 1533 miejsc)

Jak zatem widać, najlepiej w zestawieniu wypadły Józefów oraz Wiązowna. Natomiast ogólnie, w Polsce, wśród miast na prawie powiatu, najlepiej spisały się: Gliwice, Katowice i Kraków. W przypadku gmin miejskich i miejsko-wiejskich na podium są: Morawica, Podkowa Leśna oraz Miechów. Z kolei, gdy mowa o gminach wiejskich, tu wyróżniły się: Wielka Wieś, Aleksandrów, a także Buczkowice.

Dla porównania dołączamy jeszcze dane z zeszłorocznej edycji.

RANKING – GMINY POWIATU OTWOCKIEGO - 2020

Gminy miejskie i miejsko-wiejskie (na 874 miejsca)

Gminy wiejskie (na 1537 miejsc)

Jakie wnioski?

Podsumowując te dane, nasuwa się kilka wniosków. Na podstawie danych zebranych przez twórców badania oraz dzięki przygotowanym kryteriom oceny, można powiedzieć, że spośród gmin miejskich i miejsko-wiejskich najlepiej poradził sobie Józefów. Gmina, w porównaniu z zeszłym rokiem, co prawda, spadła w zestawieniu o 125 miejsc, ale i tak wypada najlepiej, przynajmniej na tle Karczewa (w dół prawie o 300 miejsc) i Otwocka (spadek o prawie 120 miejsc).

W przypadku gmin wiejskich, w powiecie, najlepiej spisała się gmina Wiązowna. W porównaniu do edycji z 2020 roku, gmina spadła tylko o 3 oczka w dół. Wśród pozostałych gmin, na uwagę zasługuje wzrost pozycji Osiecka (o prawie 100 miejsc). Celestynów i Kołbiel zanotowały spadki o kilkaset oczek. Stawkę, na tle powiatu otwockiego, nadal zamyka gmina Sobienie-Jeziory.

Dane, którymi do stworzenia rankingu posłużyła się „Rzeczpospolita” pochodzą z Głównego Urzędu Statystycznego, Ministerstwa Finansów, a także od władz lokalnych, dzięki informacjom podanym w specjalnie przygotowanej ankiecie. Wyniki badań z poprzednich edycji oraz szczegółowe informacje są dostępne na stronie rankingi.rp.pl/rankingsamorzadow/2021.

Są to oczywiście tylko liczby. Jednak za każdą cyfrą stoi człowiek. Gdyby chcieć brać jakoś na poważnie te wyniki, można by się zastanowić, czy kandydat, przy którym postawiliśmy znak „X” (wójt, burmistrz, prezydent, radny), rzeczywiście zabiega o interesy gminy, czy bardziej dba o własną kieszeń i wizerunek? Można sobie też zadać pytania natury ogólnej, abstrahując od zestawienia dziennika. Co najbardziej podoba mi się w mojej gminie? Co robi wrażenie? Jakie miejsce, działanie czy inwestycja mnie drażni i po ludzku doprowadzała do szału? Czy i jaki mam na to wpływ?

Sebastian Rębkowski