Na Mazowszu powstają Centra Integracji Cudzoziemców

Na Mazowszu ma być ich sześć. Obcokrajowcy będą mogli uzyskać w nich informacje, skorzystać z - różnego rodzaju - kursów i porad, które pozwolą im szybciej zaadaptować się do polskich realiów. Centra Integracji Cudzoziemców - finansowane ze środków europejskich w ramach Funduszu Azylu, Migracji i Integracji na lata 2021-2027 powstaną w ramach projektu „Mazowieckie Mosty Międzykulturowe” w Warszawie, Ciechanowie, Ostrołęce, Płocku, Radomiu i Siedlcach.

Będą to miejsca wsparcia dla cudzoziemców przebywających w województwie mazowieckim, gdzie na co dzień pracują, uczą się i próbują ułożyć sobie życie w nowej rzeczywistości. Projekt realizuje Samorząd Województwa Mazowieckiego.

- „Podpisaliśmy już umowę z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji, możemy więc podjąć konkretne kroki: wynająć powierzchnię biurową, której potrzebujemy do prowadzenia naszych działań i zatrudnić osoby do pracy" - wyjaśnia Aleksander Kornatowski, dyrektor Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej.

Otwarcie centrów będzie możliwe po znalezieniu i wynajęciu odpowiednich lokali, wyposażeniu ich, zatrudnieniu nowych pracowników oraz ich przeszkoleniu, co nie nastąpi wcześniej niż w drugim kwartale 2025 roku.

Nowe zadanie, nowe wyzwania

- „Jesteśmy jednostką samorządową, która zgodnie z ustawą zajmuje się integracją społeczną, a co za tym idzie - wspieraniem grup zagrożonych wykluczeniem społecznym. Nasze dotychczasowe działania koncentrowały się na tworzeniu warunków do integracji społecznej osób z niepełnosprawnościami, osób z doświadczeniem kryzysu psychicznego czy bezdomności. Uczymy jak świadczyć usługi społeczne dla osób starszych i wymagających opieki, a jednocześnie wspieramy aktywizację seniorów, którzy chcą realizować swoje zainteresowania i pasje. Wspieramy rozwój ekonomii społecznej oraz prowadzimy działania związane z profilaktyką uzależnień i przeciwdziałaniem przemocy. Do tych zadań doszło kolejne - wsparcie integracji społecznej obcokrajowców, których na Mazowszu nie brakuje” - wyjaśnia Aleksander Kornatowski.

Centra Integracji Cudzoziemców będą komórkami organizacyjnymi urzędu, które podobnie jak działający w strukturach MCPS-u Wojewódzki Ośrodek Adopcyjny, będą mieć kilka lokalizacji: w Warszawie oraz w dawnych miastach wojewódzkich.

Jedno „okienko”

Centra będą działać w formule one-stop-shop, co oznacza, że osoby, które do nich trafią, otrzymają w jednym miejscu niezbędne informacje dotyczące sposobu załatwienia konkretnej sprawy w urzędzie oraz informacje o usługach, z których będą mogły  skorzystać. Nie dostaną natomiast zarówno wsparcia finansowego, jak i rzeczowego. Nie będą także dysponować przestrzeniami pobytowymi, opcjami dot. zamieszkania czy nocowania. Będą to typowe biura, czynne w określonych godzinach, w których będzie można uzyskać m.in. informacje o tym, jak się poruszać w polskich realiach urzędowych.

Partnerstwo według kompetencji

Ponieważ projekt prowadzony jest w partnerstwie z wojewodą mazowieckim, w każdym z biur zatrudnieni będą również pracownicy Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego. Do ich zadań będzie należało m.in. informowanie cudzoziemców lub ich pełnomocników o zasadach i procedurach wynikających z przepisów ustawy o cudzoziemcach, statusie wniosków złożonych przez nich do wojewody oraz pomaganie w wypełnianiu formularzy. Wnioski  będzie można składać tylko w Warszawie. W innych lokalizacjach, pracownicy Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego będą udzielać wyłącznie informacji.

Projekt zakłada także współpracę z organizacjami pozarządowymi, posiadającymi doświadczenie w pracy z cudzoziemcami. Partnerzy projektu „Mazowieckie Mosty Międzykulturowe” to organizacje wybrane w otwartym naborze na partnera: Fundacja Ocalenie, Fundacja Polskie Forum Migracyjne, Fundacja Ukraiński Dom oraz Fundacja dla Wolności. To one będą wprowadzać cudzoziemców w realia życia w Polsce oraz organizować poradnictwo dla osób korzystających z Centrów Integracji Cudzoziemców.

Lekcje polskiego, lekcje historii

Aby ułatwić integrację oraz wzajemne rozumienie się, osoby korzystające z usług CIC będą mogły skorzystać m.in. z kursów języka polskiego (na poziomach A1/A2 i B1/B2), kursów adaptacyjnych (zawierających elementy historii Polski, polskiej kultury i obyczajów, praw i obowiązków cudzoziemców, otoczenia instytucjonalnego oraz społecznego). W programie znajdzie się również poradnictwo prawne na temat zatrudnienia i praw pracowniczych, jak również wsparcie psychologiczne dla dzieci i dorosłych oraz działania przeciwdziałające przemocy domowej i handlowi ludźmi.

Budowanie mostów z obu stron

- „Nie można mówić o integracji bez wzajemnego poznania się... Wiemy, że pracownicy przedszkoli, szkół czy też pomocy społecznej, w swojej codziennej pracy, spotykają się z rodzinami spoza Polski, z którymi nie zawsze potrafią się w pełni porozumieć - i nie chodzi tu tylko o kwestie językowe. Dlatego chcemy wesprzeć pracowników mazowieckich placówek oświatowych czy pomocy społecznej w ich edukacji międzykulturowej, dać im narzędzia do pracy z dziećmi z innych kultur, do rozmów z rodzicami i zrozumienia kontekstu  społeczno-kulturowego, który może stanowić barierę w integracji. Musimy uczyć się siebie wzajemnie, z poszanowaniem tradycji każdej ze stron. Tylko w ten sposób zbudujemy mosty międzykulturowe” - podkreśla Paulina Babis, kierownik Wydziału Integracji Cudzoziemców.

Przetestowane rozwiązania

Koncepcja Centrów Integracji Cudzoziemców, wprowadzana obecnie w całym kraju, została wypracowana w ramach wcześniej zorganizowanego pilotażu w województwach opolskim i wielkopolskim, który pokazał, że tego typu działania muszą być prowadzone wspólnie przez stronę rządową, samorządową i społeczną reprezentowaną przez trzeci sektor.

Andrzej Idziak