Opóźnienia w wypłacie środków z programu "Czyste Powietrze" – kiedy beneficjent otrzyma pieniądze?

Program "Czyste Powietrze" to jedna z najważniejszych inicjatyw mających na celu poprawę jakości powietrza w Polsce. Niestety, realizacja tego programu budzi wiele kontrowersji, głównie z powodu opóźnień w wypłacie środków dla beneficjentów. Wnioskodawcy, którzy często wiele miesięcy temu złożyli dokumenty, wciąż czekają na przyznane fundusze. Przyczyn jest kilka, wśród nich zwiększona liczba wniosków czy nie zawsze skuteczna pomoc w samorządowych punktach konsultacyjnych przy ich wypełnianiu.

Według informacji zamieszczonych na portalu Termomodernizacje.pl (artykuł pt. “Zaległości w wypłatach w programie Czyste Powietrze! Winnymi beneficjenci?”), gwałtowny wzrost liczby wniosków złożonych w ramach programu "Czyste Powietrze" sprawił, że system został przeciążony. Obecna sytuacja pokazuje, że program cierpi na tzw. klęskę urodzaju – liczba złożonych aplikacji przewyższa możliwości ich rozpatrywania przez Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW).

Wzrost zainteresowania programem, jak również błędy i niekompletne informacje we wnioskach, powodują opóźnienia w rozpatrywaniu dokumentów. Wnioskodawcy często zapominają o dostarczeniu niezbędnych dokumentów lub wpisują błędne dane, co prowadzi do konieczności weryfikacji i poprawy wniosku, a tym samym wydłuża czas rozpatrywania aplikacji. 

Zaległości w wypłatach środków dotyczące programu "Czyste Powietrze" są źródłem emocji zarówno wśród beneficjentów, jak i urzędników. Jak podkreślił Jacek Skórski, prezes WFOŚiGW w Kielcach w wywiadzie na łamach portalu echodnia.eu, wciąż istnieje zaległość obejmująca około 16 tysięcy wniosków z lat 2020-2023. Duża część tych aplikacji wymaga uzupełnienia, co stanowi główny powód opóźnień. Ponadto, nieuczciwi wykonawcy, którzy wykorzystują niewiedzę beneficjentów, również komplikują sytuację, gdyż prowadzi to do konieczności dodatkowych kontroli i zwrotu funduszy.

Główne przyczyny opóźnień w wypłacie środków z programu "Czyste Powietrze" obejmują:

• Niekompletne wnioski: Wiele wniosków wymaga uzupełnień. Od momentu wprowadzenia nowej zasady, wnioskodawcy mają 10 dni na dostarczenie brakujących informacji, inaczej wniosek nie zostanie rozpatrzony.

• Przeciążenie pracowników: Zwiększona liczba złożonych wniosków, a także dodatkowe obowiązki obciążają pracowników funduszy.

• Nieuczciwi wykonawcy: Występują sytuacje, w których wykonawcy nie wykonują pełnego zakresu prac, co prowadzi do konieczności przeprowadzenia dodatkowych kontroli.

• Problemy w punktach konsultacyjnych: Punkty w samorządach nie zawsze skutecznie wspierają beneficjentów w poprawnym składaniu wniosków, co również wpływa na opóźnienia.

Zarówno prezes WFOŚiGW z Kielc, jak i inne osoby odpowiedzialne za program "Czyste Powietrze" zapewniają, że wszystkie osoby, które złożyły kompletne wnioski i zrealizowały inwestycje zgodnie z wytycznymi, otrzymają zwrot środków. Wprowadzone zostały również zmiany w procedurze kontroli – teraz kontrole są przeprowadzane na miejscu, co ma wyeliminować nieuczciwe przypadki.

Prezes Skórski podkreślił, że osoby, które uzupełniły wniosek w terminie i przeprowadziły inwestycję zgodnie z umową, mogą być pewne otrzymania funduszy. Jednakże ze względu na dużą liczbę wniosków, cały proces wymaga czasu, a okres oczekiwania może wynosić kilka miesięcy.

Opóźnienia w wypłacie środków z programu "Czyste Powietrze" są wynikiem złożonych przyczyn – od rosnącej liczby wniosków, przez błędy w dokumentacji, po problemy z wykonawcami. Mimo że program ma na celu poprawę jakości powietrza, przeciążenie administracji i konieczność uzupełniania dokumentów wpływają na wydłużenie czasu oczekiwania na wypłaty. Beneficjenci, którzy złożyli kompletne i prawidłowe wnioski, mogą jednak liczyć na wypłatę środków – choć z opóźnieniem.