Wiązowna ma problem z długami?

Gmina Wiązowna, według danych opublikowanych w ostatnich dniach czerwca przez portal samorządowy PAP*, jest najbardziej zadłużoną gminą powiatu otwockiego i z zadłużeniem ponad 2,5 tys zł na mieszkańca znalazła się w pierwszej setce najbardziej zadłużonych gmin w Polsce. Czy w związku z tym grozi jej krach?

Głośno jest ostatnio o gminie Ostrowice w woj. zachodniopomorskim, która od 2019 r. ma być zlikwidowana za długi. To pierwszy w kraju taki przypadek, więc wywołał  wielką dyskusję na temat zadłużenia samorządów. W sejmie posłowie wskazują, że państwo polskie pozwala od jakiegoś czasu samorządom na zaciąganie wysokich długów, dzięki czemu możemy obserwować szybkie zmiany w wielu miejscowościach. Jednakże realizowane inwestycje kiedyś się skończą, a za wyjątkowo tani dziś kredyt pewnie trzeba będzie słono w przyszłości zapłacić. Także wiceszef MSWiA Paweł Szefernaker przyznał, że jest problem zadłużania się gmin i to coraz bardziej powszechny.  Chodzi przede wszystkim o długi w instytucjach parabankowych. 

Wracając na lokalne podwórko, należy stwierdzić, że statystyki podane przez PAP, a szczególnie dotyczące gminy Wiązowna, która ma do spłacenia 33 012 277 zł, wydają się być niepokojące. Urząd gminy chwali się w ostatnich latach wieloma inwestycjami, m.in. najnowszą, bardzo kosztowną, bo 70-milionową inwestycją w postaci nowych szkół. Wiadomo, że cały obecny budżet roczny ustalono na ok. 85 mln. Zastanawia więc, czy samorząd wiązowski nie jest zadłużony bardziej niż wynika to z danych opublikowanych przez PAP i czy w perspektywie paru lat nie oznacza to gwałtownego zahamowania rozwoju tej gminy? 

Z tego typu pytaniami zwróciliśmy się do włodarzy tej gminy. Odpowiedź otrzymaliśmy od Alicji Matuszewskiej, skarbnika gminy Wiązowna, która zauważa, że obecne zadłużenie jest niższe niż parę lat temu: - W 2014 r. zadłużenie wynosiło 46 % dochodów, a na 2017 r. (co zaprezentowano w rankingu) już tylko 41,7 %. Warto zwrócić uwagę, że dochody w 2014 r. wyniosły 47, 5 mln zł, a w 2018 r. są już na poziomie 90,4 mln zł. W tej kadencji spłaciliśmy także 9,2 mln zł zadłużenia z poprzednich kadencji. Wg nowego wskaźnika zadłużenia (art. 243 ustawy o finansach publicznych) moglibyśmy jeszcze zaciągnąć kredyty na kolejne 23,2 mln zł. Sytuacja finansowa gminy jest bardzo dobra i bezpieczna, a kredyty przeznaczamy – jako uzupełnienie wkładu własnego - wyłącznie na realizację kolejnych inwestycji - wyjaśnia.

Podobnie w komunikatach Ministerstwa Finansów znajdujemy opinie, że w obowiązującym stanie prawnym istnieją już rozwiązania zabezpieczające jednostki samorządu terytorialnego przed utratą płynności, mające na celu zapobieganie nadmiernemu zadłużaniu.

Skutecznie wydawać pieniądze gminy 

- Gmina Wiązowna ma wysoki potencjał rozwoju, o czym świadczą wyniki rankingów ogólnopolskich, w tym ostatnie PAP i Politechniki Warszawskiej - tłumaczy Alicja Matuszewska. - Wraz z rozwojem gospodarczym i społecznym konieczny jest rozwój infrastruktury: sieci kanalizacyjnej i wodociągowej, sieci dróg, budynków użyteczności publicznej. Dlatego od 2015 r. wykonaliśmy i nadal realizujemy inwestycje na ponad 80 mln zł. Do tego należy dodać największe zadanie w historii gminy, jakim jest rozbudowa i termomodernizacja szkół w Wiązownie, Gliniance i Zakręcie oraz budowa nowego przedszkola w Woli Duckiej, a koszt przedsięwzięcia wynosi 70 mln zł. Formułę partnerstwa publiczno – prywatnego wybrano jako optymalną dla jednorocznego dostosowania wszystkich szkół do potrzeb rosnącej liczby uczniów. Zapewniam, że jest zgodna z obowiązującymi przepisami prawa i bezpieczna.

Spłata tego zobowiązania mogłaby nastąpić w kolejnych 3 latach przy braku następnych inwestycji. Ale czy w samorządzie chodzi o to, żeby mieć pieniądze, czy żeby je skutecznie wydawać? Dlatego wójt planuje kolejne działania, pozyskując na nie kolejne środki. Są to nie tylko dotacje zewnętrzne, ale przede wszystkim podatki mieszkańców i przedsiębiorców, w tym niższe podatki od środków transportowych czy szybka ścieżka legislacyjna. To jest główne źródło naszych dochodów i największa siła gminy – ludzie, którzy tu mieszkają i w niej pracują. Tegoroczne inwestycje zwrócą się w kolejnych latach, bo też przez wiele, wiele lat będą z nich korzystać obecni i nowi mieszkańcy - zapewnia pani skarbnik.

- Podobne działania podjęły samorządy, które we wskazanym  zestawieniu [Zadłużenie na mieszkańca w gminach, PAP - przyp. red.] są przed nami: Nadarzyn, Lesznowola, Wrocław i Warszawa. To liderzy rankingów najlepszych gmin, od lat rozwijający się dzięki sprawnemu zarządzaniu i właściwemu inwestowaniu. Gmina Wiązowna pnie się w tych rankingach, z roku na rok zwiększając kwoty na zadania inwestycyjne, zmniejszając poziom wydatków bieżących (nieodzownych jednak, bo nowe szkoły, oświetlenie czy sieć wodno – kanalizacyjną trzeba utrzymywać), poszukując nowych metod finansowania wydatków i właściwie gospodarując dochodami. Chciałabym, żeby każdy samorząd w kraju mógł cieszyć się podobną sytuacją finansowo – gospodarczo – społeczną - stwierdza dumnie Alicja Matuszewska.
Znając solidność pani skarbnik z Wiązowny, myślę, że można jej wierzyć.
Kazimiera Zalewska

*) Ranking: Zadłużenie na mieszkańca w gminach, samorzad.pap.pl, 27.06.2018