Ostrowik otwarty na gwiazdy

Niewielka miejscowość Ostrowik, przylepiona do szosy lubelskiej z obu jej stron, od 1952 roku znana jest nie tylko w gminie Celestynów, do której należy, ale też na całym świecie. Mieszkańcy wiedzą o tym i chodzą z głową zadartą do góry. Nie tyle z dumy, co z zapatrzenia w odległe gwiazdy.

Czego tam wypatrują? Tak na co dzień, niczego! Ale wszyscy przynajmniej raz mieli możliwość popatrzeć przez teleskop, który znajduje się w Północnej Stacji Obserwacyjnej Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego usytuowanej w Ostrowiku, co skłania ich do innego myślenia o wszechświecie, gwiazdach, planetach…

Na trzynastohektarowym gęsto zalesionym terenie ustawiony jest 60-centymetrowy teleskop Cassegraina produkcji Carl Zeiss, wyposażony w kamerę CCD 512x512 px Tektronix, który służy nie tylko studentom, doktorantom, ale też do badań zlecanych przez międzynarodowe stacje obserwacyjne. Drugi, również należący do Uniwersytetu, ale dwa razy większy, bo o średnicy 130 cm, znajduje się w Chile i na nim prowadzi się największy na świecie wielkoskalowy przegląd nieba od 25 lat.

Po obserwatorium oprowadza mnie 28-letnia doktor astronomii Monika Sitek, nota bene mieszkanka Celestynowa, od niedawna kierownik tej placówki, ale od dziesięciu lat stała rezydentka tego miejsca, najpierw jako studentka, wolontariuszka i doktorantka. Kocha to miejsce a astronomem pragnęła zostać od dziecka, bo chciała - jak twierdzi „bawić się zabawkami, które konstruuje jest starszy o dziewięć lat brat”, dziś konstruktor satelitów kosmicznych. – Nie bawiłam się lalkami, nie szyłam im ubranek, a najchętniej kładłam się w ogródku i wpatrywałam w niebo – wspomina z uśmiechem. Dziś, kiedy mówi o planetach, ich układach, meteorach, w jej oczach dostrzec można migoczące gwiazdy i odległe jaśniejące blaskiem układy planetarne. Ogólnie jest osobą, która „sięga, gdzie wzrok nie sięga”. A mówi z pasją wspartą ogromną wiedzą i godzinami spędzonymi przy teleskopie i przez niego „widzianymi” obrazami.

Mówi też o planach i projektach tego urokliwego miejsca. – Każdego roku odbywają się tu wykłady nie tylko dla studentów, ale też dla grup szkolnych, czy osób dorosłych – stwierdza kierownik Monika Sitek. – Mają też miejsce tzw. Dni Otwarte, podczas których oprowadzamy zainteresowanych po terenie, pokazujemy teleskop i dawne obserwatoria, nawet to drewniane z otwieranym dwuspadowym dachem, co jest nie lada ciekawostką. Mam też swoje własne przemyślenia, jak tę placówkę ożywić, bardziej udostępnić dzieciom i młodzieży. Chcę utworzyć na tym rozległym terenie układ słoneczny w skali, by zwiedzający mogli zabawić się na przykład w odkrywanie poszczególnych planet, szukanie Ziemi, Marsa, ich księżyców…Taka interaktywna zabawa więcej pozostawi wiadomości w głowach młodych ludzi, aniżeli najciekawszy nawet wykład naukowy. Marzy mi się też stworzenie tu muzeum meteorytów i dawniej używanych sprzętów do oglądania gwiazd. Dodam, że jest w naszym posiadaniu meteoryt, który spadł pod Łowiczem w 1935 roku – chwali się kierownik Sitek a uprzedzając moje pytanie dodaje: - Od miesiąca maja zapraszamy do nas wycieczki szkolne, jednak po uprzednim umówieniu się jeśli chodzi o dzień, godzinę i temat wykładu, a raz w miesiącu będą wykłady otwarte (obowiązują zapisy) dedykowane różnym grupom wiekowym, ale głównie przeznaczone dla rodzin z dziećmi. Kontakt jest na naszej stronie internetowej: www.astrouw.edu.pl tel. 694-204-861 lub telefon w Ostrowiku (22) 789-79-66.

Jednak już na początku marca odbyło się u nas spotkanie przedstawicieli kierownictwa obiektu oraz gminy Celestynów. W spotkaniu udział brali: dyrektor obserwatorium prof. dr hab. Michał Szymański, były dyrektor obserwatorium prof. dr hab. Andrzej Udalski, Monika Sitek z Uniwersytetu Warszawskiego, a ze strony Gminy Celestynów wójt Witold Kwiatkowski i jego zastępca Piotr Rosłoniec.

Rozmawiano między innymi o współpracy pomiędzy obserwatorium, a szkołami z terenu gminy Celestynów – podkreśliła Monika Sitek.

Cóż, warto skorzystać z zaproszenia kierownik Moniki Sitek i nie czekając miesiąc czasu, już zapisać uczniów szkół na wizytę w obserwatorium i nie tylko z gminy Celestynów.

Andrzej Kamiński