Pacjenci na Mazowszu z większym dostępem do radioterapii?

Tuż po ogłoszeniu przez Ministerstwo Zdrowia listy szpitali, które weszły do sieci, mazowiecki NFZ ogłosił pierwszy konkurs na udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie radioterapii. Do konkursu przystąpiły dwa podmioty. Jeden z Warszawy, jeden z Otwocka. Otrzymanie przez te podmioty kontraktów na realizację usług z zakresu radioterapii byłoby zgodne z wytycznymi Ministerstwa Zdrowia oraz raportem przygotowanym na zlecenie Polskiego Towarzystwa Onkologicznego.

Rak w województwie mazowieckim – epidemiologia

Jak wynika z raportu przygotowanego na zlecenie Polskiego Towarzystwa Onkologicznego - w ciągu najbliższych 10 lat, w województwie mazowieckim przybędzie ok. 3 tysięcy pacjentów wymagających leczenia radioterapią. Część z tych pacjentów może być leczona w Warszawie, jednak część poza nią – są to pacjenci, którzy musieliby dojeżdżać na radioterapię ponad 100 km. Dlatego też zasadne jest tworzenie ośrodków radioterapii umożliwiających leczenie bez dojazdów, pacjentom z miejscowości zlokalizowanych w odległości ponad 120 km od Warszawy.

Dostęp do radioterapii onkologicznej a potrzeby pacjentów w województwie mazowieckim na podstawie mapy potrzeb zdrowotnych opublikowanych przez Ministerstwo Zdrowia w grudniu 2015 r.

Pacjenci z poszczególnych powiatów województwa mazowieckiego korzystali ze świadczeń z zakresu radioterapii w zróżnicowanym stopniu (wyniki te potwierdzają również dane eliminujące wpływ rodzaju nowotworu oraz jego stadium). W skali województwa, na 100 pacjentów onkologicznych przypadało 12,5 świadczeń w zakresie teleradioterapii radykalnej. Najczęściej korzystali z nich pacjenci mieszkający w powiatach północno-zachodniej części województwa: sierpeckim, płońskim, mławskim, ciechanowskim, pułtuskim, nowodworskim, legionowskim i wołomińskim. Również powiaty południowej części województwa mazowieckiego charakteryzowały się względnie wysokimi wartościami współczynnika wykorzystania teleterapii radykalnej. Mediana dla powiatów województwa mazowieckiego wyniosła 12,9 świadczenia w zakresie teleradioterapii radykalnej na 100 pacjentów onkologicznych. Najniższe wartości omawianego wskaźnika notowano w powiatach północno-wschodniej części województwa (Ostrołęka i powiaty ostrołęcki, przasnyski i makowski). W województwie mazowieckim duży wpływ na współczynnik wykorzystania teleterapii radykalnej ma rozwój infrastruktury. Pacjenci onkologiczni z powiatów przez które poprowadzone są największe drogi krajowe (na wielu odcinkach będące drogami ekspresowymi) maja możliwość szybszego dotarcia do podmiotu świadczącego teleterapie (Warszawa, Wieliszew, Kielce) i przez to częściej korzystają z teleterapii. Współczynnik korelacji między odległością, a współczynnikiem wykorzystania teleterapii wyniósł w województwie mazowieckim -0,45, a w skali kraju był równy -0,38. Z kolei współczynnik korelacji między odległością, a współczynnikiem wykorzystania hospitalizacji do teleterapii wynosił w skali kraju 0,62, a dla powiatów województwa mazowieckiego był równy 0,79.

Zalecenia zawarte w Mapie Potrzeb Zdrowotnych dla województwa mazowieckiego

W woj. mazowieckim w 2014 roku znajdowało się 17 akceleratorów liniowych do teleradioterapii. Dwanaście z nich znajdowało się w Warszawie, 3 w Wieliszewie oraz 2 w Otwocku (przy czym podmiot z Otwocka nie miał kontraktu z NFZ). Na 1 akcelerator przypadało 313 tys. ludności, przez co nie zostały spełnione wymogi zaleceń ESTRO z 2005 roku (1 akcelerator na 250 tys. ludności), ani IAEA z 2010 roku (1 akcelerator na 180 tys. ludności). Pod względem ludności na 1 akcelerator woj. mazowieckie znajdowało się na 9. miejscu w Polsce. 10 2. W 2014 roku liczba pacjentów, którym udzielano świadczeń teleradioterapii wyniosła 8,7 tys., co oznacza że na 1 akcelerator przypadało średnio 583 pacjentów (nie spełnione zalecenia IAEA z 2010 roku rekomendujące 450 pacjentów na akcelerator). 3. Średni wiek akceleratora w woj. mazowieckim wynosił 5,2 roku. Analizowane województwo było w 2014 roku piątym z najniższym średnim wiekiem akceleratora. W woj. mazowieckim 3 akceleratory nie spełniały kryterium wieku, ustalonego na poziomie 10 lat. 4. Prognozowane zapotrzebowanie na świadczenia z zakresu teleterapii na 2025 rok wyniosło w województwie mazowieckim 12,5 tys. 5. W województwie mazowieckim w 2015 roku zainstalowane było 16 przyspieszaczy liniowych - 13 w Warszawie i 3 w Wieliszewie (w modelu nie uwzględniano aparatury cyberknife). Dodatkowo w Otwocku znajdowały się dwa przyspieszacze w podmiocie nie mającym kontraktu z NFZ.

Zgodnie z modelem optymalizacji zakupu i lokalizacji przyspieszaczy liniowych na lata 2016-2025 w roku 2025 w województwie mazowieckim powinno być zainstalowanych 26 przyspieszaczy liniowych (13 w Warszawie, 4 w Wieliszewie, 3 w Radomiu oraz po 2 w Siedlcach, Płocku i Otwocku)

Jak wygląda dostęp do radioterapii na Mazowszu po ogłoszeniu wykazu szpitali, które weszły do sieci.

29 czerwca 2017 Ministerstwo Zdrowia ogłosiło wykaz szpitali które weszły do tzw. sieci szpitali. W przypadku onkologii jednym z kluczowych obszarów związanych z leczeniem jest nowoczesna radioterapia. W sieci szpitali dla województwa mazowieckiego znalazło się pięć ośrodków udzielających świadczeń w dziedzinie radioterapii onkologicznej.

Są to następujące ośrodki:

• Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej – Curie – dwa szpitale na Roentgena 5 oraz Wawelskiej 15 w Warszawie,

• Centralny Szpital Kliniczny MWSiA w Warszawie,

• Radomskie Centrum Onkologii w Radomiu,

• Mazowiecki Szpital Onkologiczny w Wieliszewie.

Jakie są dodatkowe miejsca w województwie mazowieckim w których pacjenci mogliby korzystać ze świadczeń z zakresu radioterapii onkologicznej:

Obecnie w województwie mazowieckim istnieją dwa miejsca, które nie weszły do sieci szpitali oraz nie mają kontraktu z NFZ:

• Międzynarodowe Centrum Onkologii Affidea w Otwocku

• Zakład Radioterapii w Wojskowym Instytucie Medycznym na Szaserów w Warszawie

Jak w 2017 roku wygląda realizacja zaleceń Ministerstwa Zdrowia w zakresie dostępu do radioterapii?

Z zalecanych 13 akceleratorów w samej Warszawie przybyły, w stosunku do 2014 roku, trzy w szpitalu MSWiA oraz po ogłoszeniu wyników konkursu doliczyć należy akceleratory ze Szpitala na Szaserów – pod warunkiem otrzymania kontraktu.

Z zaleceń dotyczących województwa mazowieckiego, po wyłączeniu Warszawy, sytuacja w 2017 roku wygląda następująco:

• Wieliszew – 4 akceleratory

• Radom – 3 akceleratory

• Otwock – 2 akceleratory (bez kontraktu z NFZ).

Mazowiecki NFZ ogłasza 18 sierpnia konkurs na Leczenie szpitalne – teleradioterapia, brachyterapia, terapia izotopowa, terapia protonowa.

W dniu 18 sierpnia 2017 r. zostało ogłoszone postępowanie konkursowe w sprawie zawarcia umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju leczenie szpitalne; typ umowy: leczenie szpitalne – teleradioterapia, brachyterapia, terapia izotopowa, terapia protonowa 03/04

Konkurs rozpisany jest dla całego województwa mazowieckiego – oznacza to, że mogą do niego przystąpić wszystkie podmioty z województwa, które mają możliwość zapewnienia pacjentom świadczeń z zakresu radioterapii onkologicznej.

Jest to pierwszy konkurs ogłoszony przez mazowiecki NFZ po opublikowaniu listy szpitali, które weszły do sieci. NFZ mazowiecki skupia się w pierwszym kroku na zapewnieniu pacjentom onkologicznym jak najlepszego dostępu do leczenia w tym radioterapii, czego dowodem jest szybkie ogłoszenie konkursu.

Konkurs jest szansą zarówno dla pacjentów jak i dla ośrodków, które nie weszły do sieci szpitali.

Konkurs szansą na wypełnienia zaleceń zawartych w Mapie Potrzeb Zdrowotnych

Ogłoszony przez mazowiecki NFZ konkurs jest szansą na wypełnienie kolejnych punktów z zaleceń Ministerstwa Zdrowia – starające się o kontrakt ośrodki na Szaserów oraz Międzynarodowe Centrum Onkologii w Otwocku są jedynymi które obecnie dysponują akceleratorami. Obie lokalizacje są zgodne ze wskazaniami Mapy Potrzeb Zdrowotnych.

Na zdj.: Radioterapia [Fot. Wikipedia (CC BY-NC-SA 2.0)]