Reklama

Pomysł życia. Amerykańska Fundacja Kościuszkowska – dzieło Polaka

LIP03

Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego w Warce godz: 14:00

Od 3 lipca Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego w Warce zaprasza na nową wystawę czasową pt. „Pomysł życia. Amerykańska Fundacja Kościuszkowska – dzieło Polaka”.

To ekspozycja biograficzno-historyczna, poświęcona jednemu z najbardziej aktywnych polskich działaczy w Stanach Zjednoczonych, założycielowi Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku – Stefanowi Mierzwie, znanemu również jako Szczepan Mierzwa oraz Stephen Mizwa (1892-1971).

Ryzyko lub jego unikanie w podejmowaniu decyzji tworzą historię niemal każdego człowieka. Niektóre proste, oparte na wyborze dotyczącym zwykłych życiowych czynności, sprawunków, inne bardziej skomplikowane, budujące dzieje społeczeństwa, świata. Historia pełna jest opowieści o odważnych szczęściarzach, którzy podążali za swoją gwiazdą i zdobyli ukazujące się przed nimi cele. W ten właśnie sposób rysuje się przygoda życia Stefana Mierzwy – Polaka, który wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie zdobył wykształcenie i założył jedną z najbardziej rozpoznawalnych organizacji polskich w Ameryce – Fundację Kościuszkowską

 – mówi dr Anna Rudek Śmiechowska – kuratorka wystawy.

Sam pomysł przypomnienia postaci Stefana Mierzwy zrodził się już w 2017 r., podczas polsko-amerykańskiej konferencji naukowej „Polacy w Ameryce”, organizowanej z okazji 50-lecia Muzeum. To wówczas dr Teresa G. Wójcik z Filadelfii wygłosiła referat pt. „Stefan Piotr Mierzwa, założyciel Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku”, tym samym przybliżyła życiorys Polaka, jakże interesujący i mało znany.
50. rocznica śmierci Stefana Mierzwy w 2021 r. i 130. rocznica urodzin w 2022 r. – stały się okazją do przypomnienia jego postaci, poprzez realizację wystawy i wydanie katalogu. „Fundacja Kościuszkowska była dziełem życia Stephena Mizwy, a sam twórca nazywał ją

Stefan Piotr Mierzwa (vel Stefan Mierzwa, vel Stephen Mizwa) urodził się 12 listopada 1892 r. w Polsce w Rakszawie (niedaleko Łańcuta). Ojciec – Paweł Mierzwa, był tkaczem i rolnikiem, matka – Zofia, pochodziła z domu rodziny Dec. Był jednym z trzynaściorga rodzeństwa i jedynym synem. W 1900 r. ojciec sprzedał mały majątek i cała rodzina przeniosła się do Baszni Dolnej (niedaleko Lubaczowa), do nieco większego majątku. Stefan marząc o lepszym życiu niż ciężka praca na wsi, wysłuchiwał barwnych opowieści o innym świecie, serwowanych przez pewnego emigranta, odwiedzającego wieś, który przyjechał zza Oceanu. Choć nie miał pieniędzy na podróż do Ameryki, powziął decyzję o podążaniu za marzeniami i w tym celu najął się do pracy w fabryce dachówek. Po dwóch latach uzbierał połowę kwoty potrzebnej na podróż do USA. Realizacja planu powiodła się w dużej mierze dzięki wsparciu finansowemu dobroczyńców i sąsiadów. Potem Stefan do końca życia pamiętał o ich hojności, a przykład tej pomocy stał się dla niego inspiracją, aby wspierać w przyszłości innych.
W 1910 r. młody Mierzwa wyruszył do Stanów Zjednoczonych, realizując pierwsze kroki swojego wielkiego marzenia.

[Stefan Mierzwa, ok. 1950 r.]

Zamieszkał w Northampton w stanie Massachusetts. Najpierw zajął się pleceniem koszyków, potem pracą w cegielni i przędzalni bawełny. Jego ambicje były jednak większe. Rozpoczął również wymarzoną edukacje, zaczynając od kursów wieczorowych w szkole publicznej. Jego apetyt rósł w miarę nauki. Najpierw marzył o lepszym zawodzie, jak tramwajarz czy policjant. Został przyjęty w poczet uczniów American International College w Springfield. Jego umiejętności językowe były coraz lepsze, wiedza szeroka, zaczął więc udzielać lekcji innym. Wówczas zapragnął kariery wykładowcy.

Po ukończeniu Amherst College rozpoczął studia w Harvard University, gdzie uzyskał stopień magistra. Zaraz potem, w 1921 r., zaproponowano mu stanowisko wykładowcy ekonomii w Drake University (w Des Moines w stanie Iowa). To tutaj narodził się pomysł, aby stworzyć organizację, która będzie pomagała naukowcom z Polski w przyjazdach do Stanów Zjednoczonych i prowadziła wymianę naukową.

W 1923 r. stworzył Polsko-Amerykański Komitet Stypendialny (ang. Polish American Scholarship Committee), który dał podstawy do stworzenia Fundacji Kościuszkowskiej, powołanej do życia w 1925 r. Fundacja stała się dla Stefana Mierzwy najważniejszym celem, który realizował przez wiele lat, najpierw jako sekretarz i dyrektor wykonawczy (1925–1955), a potem prezes Zarządu i dyrektor wykonawczy (1955-1970). Za zasługi w promowaniu współpracy polsko-amerykańskiej Stefan Mierzwa został mianowany doktorem honoris causa American International College w Springfield (1932).

Był bardzo aktywnym członkiem polskiej diaspory w Stanach Zjednoczonych. Poza Fundacją Kościuszkowską, współzakładał również inne organizacje polskie, w tym Polski Instytut Naukowy w Ameryce.

[Mierzwa odwiedza rodzinę w Polsce, 1961]

Mierzwa odwiedzał Polskę trzykrotnie (w latach 1930, 1939 i 1962), zawsze wspierając polską naukę i promując misję Fundacji. Pod koniec życia mieszkał wraz z żoną w Domu Opieki w Houston w Teksasie. Zmarł w USA w wieku 79 lat.

Celem wystawy jest przypomnienie Stefana Mierzwy - wybitnego Polaka, który swoją pracą i sposobem działania otworzył szeroko drzwi wielu polskim naukowcom i ludziom kultury. Człowieka, który założył jedną z najbardziej rozpoznawalnych polskich organizacji w USA. Jego życie, choć nie było łatwe, stanowiło pasmo realizowanych sukcesywnie dobrych pomysłów, kolejnych zamierzeń, służących ludziom nauki, kultury, sztuki. Charakter Mierzwy, jego odwaga, wiedza, ale i umiejętność łączenia ludzi – doprowadziły do powstania organizacji, która służy Polakom od prawie 100 lat. Choć nadeszły zupełnie nowe czasy i wiele jest tego typu działań – wytężona praca skromnego Polaka i wspaniały pomysł życia o utworzeniu Funduszu Stypendialnego, następnie fundacji, która pomaga uzdolnionej młodzieży z Polski i polskiego pochodzenia – owocuje do dziś, kontynuowany przez jego następców

- mówi pomysłodawczyni wystawy dyrektorka wareckiego Muzeum Iwona Stefaniak

Na ekspozycji zobaczymy kilkanaście oryginalnych archiwaliów i eksponatów związanych ze Stefanem Mierzwą, które udało się wypożyczyć z Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku, dzięki uprzejmości prezesa Marka Skulimowskiego, a także z Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie.

Wystawa została zrealizowana dzięki dotacji celowej Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Partnerami wystawy są: Fundacja Kościuszkowska w Nowym Jorku, Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie, Stowarzyszenie Klub Stypendystów Fundacji Kościuszkowskiej.

Wystawa „Pomysł życia. Amerykańska Fundacja Kościuszkowska – dzieło Polaka”
Czynna od 3 lipca – do 31 sierpnia 2022
Wernisaż: 3 lipca 2022, g. 14:00

Kuratorzy: dr Anna Rudek-Śmiechowskadr hab. Tomasz Pudłocki, prof. UJ
Współpraca: Dyrektor Muzeum Iwona Stefaniak

Organizator: Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego w Warce

Partnerzy:
Fundacja Kościuszkowska w Nowym Jorku;
Archiwum Nauki Polskiej Akademii Nauk (PAN) i Polskiej Akademii Umiejętności (PAU), Kraków;
Stowarzyszenie Klub Stypendystów Fundacji Kościuszkowskiej

Projekt wystawy: Kamila Schinwelska (Elipsy)
Produkcja wystawy: Alena Trafimava (Alena Studio)

Tłumaczenie: Joanna Łukasiak-Hołysz


 

Aplikacja iotwock.info

Jeśli jeszcze tego nie zrobiłeś koniecznie zainstaluj naszą aplikację, która dostępna jest na telefony z systemem Android i iOS.


Aplikacja na Androida Aplikacja na IOS

Obserwuj nas na Obserwuje nas na Google NewsGoogle News

Chcesz być na bieżąco z wieściami z naszego portalu? Obserwuj nas na Google News!

Reklama

Komentarze opinie

Podziel się swoją opinią

Twoje zdanie jest ważne jednak nie może ranić innych osób lub grup.


Reklama

Wideo iOtwock.info




Reklama
Wróć do