Zagrożenie pożarowe w lasach – strażacy i leśnicy apelują o ostrożność podczas majówki

Od początku 2025 roku do końca kwietnia w Polsce doszło już do niemal 1800 pożarów lasów – to czterokrotnie więcej niż w tym samym czasie rok temu. Sucha wiosna i bezśnieżna zima sprawiły, że zagrożenie pożarowe w lasach jest bardzo wysokie. Przed długim weekendem majowym Lasy Państwowe i Państwowa Straż Pożarna apelują o szczególną ostrożność i odpowiedzialność podczas wypoczynku na łonie natury.

Ostatni, kilkudniowy pożar Biebrzańskiego Parku Narodowego, objął ok. 450 ha terenu. W jego ugaszenie zaangażowanych było co najmniej pół tysiąca strażaków i funkcjonariuszy innych służb. Kolejne pożary wybuchają w lasach niemal co chwilę. Np. w okolicy Ponurzycy, gm. Celestynów paliły się ostatnio aż trzykrotnie (18, 27 i 28 kwietnia!). Zagrożenie jest bardzo wysokie - potrzeba więcej ostrożności!

29 kwietnia w Nadleśnictwie Celestynów odbył się briefing prasowy pod hasłem „Bezpieczna majówka”, zorganizowany wspólnie przez Lasy Państwowe i PSP. Podczas wydarzenia zaprezentowano nowoczesne elementy systemu ochrony przeciwpożarowej, m.in. wieżę obserwacyjną z kamerą, punkt pomiaru wilgotności ściółki, samochody patrolowo-gaśnicze i punkt dyspozycyjny. Przedstawiciele służb podkreślali, jak ważne jest zachowanie ostrożności – zwłaszcza w najbliższych dniach, gdy wielu Polaków wybierze się na majówkowy wypoczynek do lasu.

Wielu ekspertów wskazuje, że zmiany klimatyczne i brak opadów sprawiają, że walka z ogniem jest coraz trudniejsza. – Sytuacja jest poważna. Krótkotrwałe deszcze nie poprawiają sytuacji – mówi Jerzy Fijas, zastępca dyrektora generalnego Lasów Państwowych ds. zrównoważonej gospodarki leśnej. – Leśnicy monitorują sytuację pożarową, ale to my wszyscy odpowiadamy za bezpieczeństwo lasów.

Na podstawie regularnych pomiarów wilgotności ściółki określa się stopnie zagrożenia pożarowego – aktualne informacje można sprawdzać na stronie Lasów Państwowych. Gdy wilgotność ściółki przez pięć dni spada poniżej 10%, nadleśniczy może wprowadzić okresowy zakaz wstępu do lasu. To procedura określona przepisami prawa, mająca chronić przyrodę i ludzi.

Najwięcej pożarów w lasach wywołują ludzkie zaniedbania i nieostrożność. Dlatego służby przypominają podstawowe zasady:

• Nie używaj ognia w lesie i w odległości do 100 m od jego granicy, z wyjątkiem miejsc do tego przeznaczonych.

• Nie wypalaj traw ani pozostałości roślinnych.

• Nie wjeżdżaj samochodem do lasu – rozgrzany silnik może zapalić suchą ściółkę.

• Jeśli zauważysz ogień lub dym – dzwoń pod numer alarmowy 112 lub 998.

[Pożar lasu w Ponurzycy 27.04. Fot. OSP Zabieżki]

Polska dysponuje jednym z najlepszych systemów ochrony przeciwpożarowej lasów w Europie. W jego skład wchodzą m.in.:

• 30 samolotów gaśniczych,

• 8 śmigłowców,

• 4 samoloty patrolowe,

• sieć dróg dojazdowych i punktów poboru wody,

• stały monitoring wilgotności ściółki prowadzony od marca do września w 60 strefach prognostycznych.

Koszt utrzymania systemu wynosi blisko 160 milionów zł rocznie, z czego ok. 54 miliony zł przeznaczane są na zabezpieczenia lotnicze. Dzięki temu większość pożarów w polskich lasach udaje się szybko wykryć i ugasić, zanim ogień się rozprzestrzeni.

Wypoczynek w lesie to doskonały sposób na majówkę, ale pamiętajmy, że bezpieczeństwo zależy od nas wszystkich. Odpowiedzialne zachowanie może uratować życie, zdrowie i bezcenne zasoby przyrody.