Budynek dworca kolejowego zabytkiem

Budynek dworca kolejowego PKP (wraz z wiatą peronową), wzniesiony ok. 1910 r. według projektu architekta Jana Fijałkowskiego (autora projektu m.in. gmachu Stowarzyszenia Techników Polskich w Warszawie przy ul.Czackiego), położony w Otwocku przy ul. Orlej 1 został wpisany do rejestru zabytków.

Jest obiektem o szczególnych walorach i kwalifikuje się do wpisu do rejestru zabytków ze względu na posiadane wartości artystyczne, naukowe i historyczne. Wczesnomodernistyczny projekt budynku cechuje spójność architektoniczna w zakresie rozwiązania konstrukcji i kompozycji bryły oraz opracowania poszczególnych elewacji. Spójność tę osiągnięto poprzez zgeometryzowanie jego formy, zastosowanie oszczędnych środków wyrazu oraz podkreślenie osiowości. Tym samym architektura dworca stała się wizytówką miasta jako miejscowości letniskowej (od 1923 r. o statusie miasta uzdrowiska), a także świadectwem rozwoju budownictwa kolejowego z 1 ćw. XX w. Harmonijnie zaprojektowane podziały poszczególnych elewacji, a także forma mansardowego dachu, nadają budynkowi dostojnego i monumentalnego charakteru. Ponadto, dworzec został wyeksponowany w przestrzeni urbanistycznej miasta dzięki swojemu położeniu na niewielkim wzniesieniu terenu. Powyższe aspekty przesądzają o posiadanych walorach artystycznych obiektu. Stanowi również dokument z dziejów miasta Otwocka; będąc swoistym świadkiem tragicznych wydarzeń z przeszłości związanych z wywózką ludności żydowskiej do obozu zagłady w Treblince, co przekłada się na uznanie jego wartości historycznej.

Stacja Otwock Stacyjny (Wille Otwockie) była kolejnym przystankiem po stacji Warszawa-Praga na linii Drogi Żelaznej Nadwiślańskiej (uruchomionej 29 sierpnia 1877 r.). Warto zaznaczyć, iż samo istnienie stacji kolejowej w Otwocku miało ogromny wpływ na jego rozwój, jako miejscowości letniskowej i sanatoryjnej. Pierwotnie budynki dworcowe na nowo otwartej linii kolejowej były drewniane, jednakże stopniowo w ich miejsce zaczęto budować murowane, nowoczesne obiekty. Podobnie było również w Otwocku. Nowy dworzec zastąpił drewniany, piętrowy budynek stacyjny. Stacja Otwock nieprzerwanie działała również podczas II wojny światowej.