Jak racjonalnie gospodarować wodą

Wprowadzanie modelowych i nowatorskich rozwiązań, dotyczących racjonalnego gospodarowania i zarządzania wodą, ma niezwykle istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa ekologicznego,  zdrowia mieszkańców oraz zrównoważonego rozwoju. 

Bez interdyscyplinarnego podejścia integrującego wiedzę naukową z inżynierską oraz z działaniami w wielu innych dziedzinach m.in. planowania przestrzennego i urbanistyki znacznie trudniej będzie to osiągnąć - oceniali uczestnicy ogólnopolskiej konferencji “Festiwal wody”, przygotowanej pod merytorycznym patronatem Polskiej Akademii Nauk. Organizatorem konferencji  była Redakcja Liderów Innowacyjności oraz Agencja CITY.

– Woda jest najważniejszym wyzwaniem współczesnego świata. W 2050 r. ok. 7 mld ludzi w 60 krajach może doświadczyć jej deficytu. W Polsce też mamy niewielkie zasoby wodne, które są trzykrotnie mniejsze niż w większości pozostałych państw europejskich. Niedobory wody w okresach suszy, niszczące skutki podtopień i powodzi, niezadowalająca jakość ekosystemów wodnych - to są poważne problemy, których rozwiązanie wymaga zintegrowanych działań uwzględniających procesy biologiczne, hydrologiczne, społeczne i gospodarcze. - powiedział prof. dr hab. Paweł Rowiński, wiceprezes PAN podczas wprowadzenia do dyskusji uczonych z praktykami.

Woda jest najważniejszym surowcem naturalnym, której brak prowadzi do pustynnienia i zaniku życia biologicznego w środowisku przyrodniczym. Zarówno deficyty, jak i nadwyżki wody są zjawiskiem naturalnym i powtarzają się cyklicznie w naszej strefie klimatycznej i szerokości geograficznej, dlatego tak ważne jest zrównoważone gospodarowanie tymi zasobami.

– Pod ziemią znajdują się bogate zbiorniki wody doskonałej jakości, z której korzystamy na co dzień, ale musimy chronić je przed degradacją i zanieczyszczeniem  – apelowała do uczestników konferencji dr Małgorzata Woźnicka, kierownik programu „Hydrogeologia i Środowisko” z Państwowego Instytutu Geologicznego. 

Wspólne działania są źródłem sukcesów

Każda z ponad 20 prezentacji przedstawionych podczas konferencji “Festiwal wody” wnosiła niezwykle ciekawe propozycje związane z racjonalnym zarządzaniem zasobami wodnymi oraz wykorzystaniem nowoczesnych technologii w oszczędnym gospodarowaniu i ograniczaniu strat wody w ekosystemach.

Zalety uniwersalnej i opatentowanej metody wyznaczania lokalizacji punktów monitoringu sieci wodociągowej opracowanej przez zespoły naukowo-badawcze Politechniki Lubelskiej i Politechniki Warszawskiej we współpracy z praktykami z Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji „Wodociągi Puławskie”  przedstawił  prof. dr hab. inż. Dariusz Kowalski z Wydziału Inżynierii Środowiska Politechniki Lubelskiej. – Jej opracowanie  wymagało kilkuletnich i skomplikowanych prac badawczych, które doprowadziły do powstania dużo prostszej w obsłudze i mniej pracochłonnej metody lokalizowania punktów monitoringu sieci od dostępnych dotychczas na rynku. Spójny i zintegrowany system do zarządzania infrastrukturą techniczną w przedsiębiorstwie skutkuje znaczącym ograniczeniem strat wody na przepływie w sieciach. Z tego modelu mogą korzystać teraz
również inne przedsiębiorstwa

Cenne doświadczenia praktyków

Doświadczeniami z wprowadzonego przed kilkoma laty i stale modyfikowanego systemu najnowszej generacji do zarządzania infrastrukturą i sterowaniem procesami technologicznymi podzielił się również mgr inż. Mieczysław Kostyra, prezes Otwockiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji. – Zaczęliśmy od opomiarowania i zdalnego odczytu liczników za dostawę wody.  To przyniosło bardzo dobre efekty w firmie. W tej chwili mamy już 100 proc. liczników ze zdalnym odczytem. To była pierwsza rzecz, od której zaczęliśmy budowanie zintegrowanego systemu. Kolejną było wprowadzenie mapy GIS, a  następną  wdrożenie modelu hydraulicznego. Wyznaczyliśmy też 16 stref opomiarowania sieci wodociągowej, zabiegając o środki unijne na ten cel. Ze względów politycznych  nie udało nam się tych pieniędzy uzyskać. Tam, gdzie polityka wtrąca się do biznesu, pojawiają się -  niestety- poważne problemy. Jeśli naprawdę chcemy prowadzić zrównoważoną i racjonalną gospodarkę wodną, politycy powinni trzymać się z daleka od dobrze funkcjonujących przedsiębiorstw.

Pomimo ingerencji politycznej w działania firmy, OPWiK należy do najlepszych przedsiębiorstw branżowych w kraju. Prezes Mieczysław Kostyra za swoje działania był wielokrotnie nagradzany. W tym roku otrzymał m.in. tytuł „Managera Roku”, nagrodę za „Najlepszą inwestycję roku”, a teraz „Patenty Liderów Innowacyjności” w konkursie, który był integralną częścią ogólnopolskiej konferencji “Festiwal wody” objętej patronatem m.in. przez Komisję Europejską oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
– Mam nadzieję, że najlepsze projekty będą wreszcie doceniane przez decydentów bez względu na preferencje polityczne – kontynuował prezes OPWiK. –   Nie należę do żadnej opcji, dlatego apeluję o rozwagę. Woda nie zna granic ani barw politycznych. Zapewnia nam życie i to jest priorytet.  Nasza firma podejmuje wiele inicjatyw, aby ją należycie chronić.
OPWiK wdrożyło nie tylko 6 standardów ISO w swojej firmie, ale jest także  prekursorem wprowadzenia marki DomoVita w Otwocku - wspólnie z wiceprezydentem miasta.

– Stworzenie marki  DomoVita, zachęcającej do picia wody prosto z kranu, to efekt naszej  wielomiesięcznej współpracy z OPWiK poprzedzającej wprowadzenie tego brandu w Otwocku – informował uczestników konferencji Jacek Sadowski, prezes krakowskiej firmy DEMO Effective Launching. –  Miliardy złotych wydano w Polsce na inwestycje związane z poprawą jakości wody dostarczanej użytkownikom. W wielu miastach ujmowana jest ze źródeł głębinowych i ma wyśmienite właściwości. Tak jest właśnie w Otwocku. Jej parametry nie ulegają pogorszeniu w czasie przesyłu do odbiorców, ponieważ  nowoczesne sieci wodociągowe spełniają wysokie standardy. W świadomości  Polaków  ugruntowana jest jednak opinia, że woda z sieci jest niskiej jakości i nie nadaje się do picia prosto z kranu. OPWiK przełamał ten stereotyp i jako pierwsza firma branżowa w Polsce zmienia nawyki i przyzwyczajenia Polaków. Spółka wprowadziła u siebie DomoVitę.  W kilkunastu szkołach dzieci mają zainstalowane źródełka Domovity, po którą w czasie przerw ustawiają się w kolejce. Zachęcam inne przedsiębiorstwa, żeby również to uczyniły. Wiem, że to jest długi marsz, ale wierzę, że uda nam się dojść do celu, aby przekonać mieszkańców do picia wody z kranu, której właściwości są dużo lepsze od wody butelkowanej.

Woda z saturatora z logo OPWiK wzbudziła duże zainteresowanie uczestników konferencji. Spożywano ją bez żadnych obaw. Pięćdziesięciolitrowy zbiornik z otwocką kranówką  został w całości opróżniony. Próbowali ją z zaciekawieniem również zwiedzający i wystawcy Międzynarodowych Targów Branży Komunalnej oraz Building Industry Solutions w PTAK  Warsaw Expo w Nadarzynie, ponieważ konferencja “Festiwal wody” towarzyszyła temu wydarzeniu.
Jolanta Czudak