Odmładzanie Józefowa

Józefów już wie, gdzie znajdują się jego słabe punkty i co w związku z tym chce zrobić - ma gotowy program rewitalizacji. W jego ramach wydzielone zostały dwa obszary, które najbardziej potrzebują, aby tchnąć w nie energię. Powierzchniowo, to niewiele ponad 6 proc., ale zamieszkuje tu prawie 20 proc. mieszkańców. Przez najbliższe siedem lat czekają ich zmiany, zmiany, zmiany... W ich wyniku wzmocni się centrum, uatrakcyjni Michalin, zyskają m.in. seniorzy i w perspektywie całe miasto.

Pod koniec czerwca br. projekt "Program rewitalizacji Miasta Józefowa” uzyskał w konkursie dotację unijną przyznawaną gminom przez Zarząd Województwa Mazowieckiego. Od tego momentu nastąpiła intensyfikacja prac nad programem - zbieranie danych, ankiety, konsultacje społeczne. Tu warto zauważyć, że mieszkańcy, którzy wypowiadali się poprzez ankiety, okazali się naprawdę dobrymi obserwatorami - ich oceny problemów w dużym stopniu pokrywały się z twardymi danymi statystycznymi. 

W wyniku tych  działań zostały zdiagnozowane największe bolączki miasta - zarówno w sferze społeczno-ekonomicznej, jak i braki w infrastrukturze. Wreszcie wyodrębnione zostały dwa obszary o największej kumulacji problemów i potrzeb, które mają zostać poddane rewitalizacji. 

Słówko o samej rewitalizacji: Miasto Józefów planuje występować o unijne dofinansowania na wykonanie części konkretnych zadań, stąd dopasowywanie do wymogów obecnego programowania unijnego. A one mówią, że w procesie rewitalizacji najważniejsze są działania pobudzające aktywność społeczności lokalnych oraz stymulujące rozwój społeczno-ekonomiczny. Inwestycje w infrastrukturę mają zaś służyć powyższym celom. 

Wyznaczone obszary do rewitalizacji

Podobszar rewitalizacji nr 1 to zasadniczo Michalin, ograniczają go ulice: Aleksandra Brucknera, Ziarnista, Teatralna, Graniczna, ks. Skorupki, Jana III Sobieskiego, Sadowa, Złotej Jesieni i Asnyka. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono w tym obrębie skupienie problemów społecznych - więcej tu niż w całej gminie zamieszkuje osób starszych, więcej udziela się pomocy społecznej z powodu bezrobocia jak i problemów z alkoholem i narkotykami, ale stosunkowo mało działa tu organizacji pozarządowych i małe jest zainteresowanie uczestnictwem w zajęciach organizowanych przez instytucje kultury w mieście, także dzieci wypadają słabiej w egzaminach gimnazjalnych. Ponadto więcej występuje tu starszych domów (sprzed 1945 r.) i częściej posiadają dachy azbestowe.

Podobszar rewitalizacji nr 2 wyznaczają ulice: Polna, 3 Maja, rzeka Świder, Marszałka Józefa Piłsudskiego, Generała Sikorskiego, Władysława Reymonta, Stanisława Moniuszki, Marii Skłodowskiej Curie i Gen. Sikorskiego. Jest to część miasta o intensywnej zabudowie, w której znajdują się zarówno budynki mieszkalne, jak i instytucje publiczne. Jakie problemy społeczne są najbardziej dokuczliwe w tym obszarze? Otóż i tu jak w podobszarze nr 1 wysoki jest procent osób w wieku poprodukcyjnym, osób którym potrzebna jest pomoc społeczna; częściej się zdarzają przemoc w rodzinie oraz różne przestępstwa; młodzi częściej mają słabsze wyniki w nauce i borykają z problemem bezrobocia do 25 roku życia. I podobnie jak w pierwszym obszarze budownictwo jest stosunkowo stare. [patrz mapa w załączniku]

Wizja i zadania

Problemy zdiagnozowane, jakich potrzeba zmian? Autorzy programu, który wszak jest pracą zbiorową, a został ostatecznie wyartykułowany przez pracowników UM, snują bardzo szczegółowe wizje zmian. Po pierwsze samych terenów - na piękniejsze, bardziej ekologiczne i wygodne. Teren Jarosławia Południowego ma jeszcze silniej pełnić funkcję nowoczesnego centrum Józefowa z bogatą ofertą usług publicznych. Po drugie wśród grup społecznych - poprawę warunków życia seniorów, lepszą edukację i integrację młodych. Wizja jest przemyślana i wyczerpująco opisana - każdy zainteresowany może się z nią zapoznać dokładnie na stronie UM Józefowa, gdzie jest opublikowany projekt. 

W każdym razie w dążeniu do jej ziszczenia autorzy wyznaczyli dwa konkretne cele do osiągnięcia w procesie rewitalizacji. - "Poprawę stanu obiektów, przestrzeni i infrastruktury na obszarach rewitalizacji", oraz "Rozwój wysokiej jakości usług społecznych na rzecz aktywnej integracji mieszkańców".

Aby zrealizować postawione cele zaplanowanych zostało 20 głównych zadań do realizacji. Z pewnością najbardziej widocznymi, a także kosztownymi, będą stworzenie Domu seniora w centrum miasta, jak też budowa nowego domu kultury w Michalinie. Ale przewidziano także inne inwestycje, może nie tak spektakularne, ale bardzo istotne dla poprawy komfortu życia mieszkańców wyodrębnionych terenów, jak i całego Józefowa. Mowa tu o termomodernizacji budynków (publicznych i komunalnych), budowie parkingu przy stacji PKP w Michalinie, czy doprowadzeniu ciepłej wody systemowej do osiedla w Michalinie. Nie zabrakło też w tej puli zadań dotyczących rekreacji na świeżym powietrzu - planowane jest utworzenie pięknego terenu rekreacyjnego nad Świdrem, rozbudowa ścieżek rowerowych, czy wreszcie włączenie Józefowa do systemu monitoringu jakości powietrza. Drugim rodzajem zadań będą warsztaty, wykłady, kampanie edukacyjne czy imprezy okolicznościowe skierowane do dzieci, seniorów i całej populacji rewitalizowanych obszarów. Część z tych zadań ma zostać zrealizowana w ciągu roku, czy dwóch inne przewidziano na kilka lat, aż do 2023 roku. [Lista przedsięwzięć niżej].

Ale nie jest to wszystko - w programie są jeszcze np. dwa przedsięwzięcia zgłoszone przez Mazowieckie Centrum Neuropsychiatrii oraz przez Fundację Andriollego, a także cała gama przedsięwzięć uzupełniających. 

Podstawa, to dobry plan

W programie rewitalizacji Józefowa znajdują się również informacje skąd mają być pozyskane fundusze na poszczególne zadania, kto ma je realizować, jak to będzie monitorowane. Całość to bardzo konkretny i przemyślany projekt. Dobry plan działań to połowa sukcesu. Pozazdrościć go mogą z pewnością otwocczanie. Józefów dofinansowanie unijne wynoszące 60 880,50 zł na stworzenie programu rewitalizacji otrzymał pod koniec czerwca br. Całkowity koszt projektu wyniósł 67 645,00 zł, wkład własny gminy to 6764,50 zł (10%). Po ok. dwóch miesiącach powstał dokument, na podstawie którego Józefów ma bardzo prawdopodobne szanse na poprawienie swoich słabych punktów i w rezultacie na lepszy, bardziej równomierny rozwój całego miasta. Czego oczywiście bardzo mu życzymy.

Szkoda tylko, że sąsiedni Otwock poprzez decyzję radnych odrzucił znacznie większe fundusze europejskie (ok. 1,5 mln zł z programu Restaura), które by mu pozwoliły na kompleksowy program rewitalizacji swojego, bardzo zaniedbanego centrum. I w dalszej perspektywie wciąż będzie wyglądał jak ubogi krewny "odmłodzonego" Józefowa.

Kazimiera Zalewska

Wykaz głównych przedsięwzięć rewitalizacyjnych – Lista A 

• Remont budynku w Józefowie przy ul. Kardynała Wyszyńskiego 11 z dostosowaniem do potrzeb Domu Seniora  
  Szacowany okres realizacji: 2016 – 2017 
• Rewitalizacja budynku przy ul. Kard Wyszyńskiego 2 w Józefowie – dostosowanie obiektu do nowych funkcji publicznych 
  Szacowany okres realizacji: 2016 – 2018 
• Budowa parkingu w Michalinie przy stacji kolejowej
  Szacowany okres realizacji: 2017 – 2018 
• Budowa obiektu spełniającego funkcję kulturotwórczą w Michalinie 
  Szacowany okres realizacji: 2017 – 2018 
• „Przywrócić Świder Mieszkańcom” - projekt i budowa terenów rekreacyjnych w Józefowie 
  Szacowany okres realizacji: 2017 – 2019 
• Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej 
  Szacowany okres realizacji: 2017 – 2023 
• Odnowa tkanki mieszkaniowej wraz z termomodernizacją budynków komunalnych 
  Szacowany okres realizacji: 2017 – 2019 
• Zapewnienie dostawy centralnie ciepłej wody do lokali mieszkalnych wraz z wykonaniem niezbędnej infrastruktury przesyłowej i modernizacją istniejącej kotłowni gazowej 
  Szacowany okres realizacji: 2017 
• Rozwój ścieżek rowerowych na obszarach rewitalizacyjnych w Józefowie 
  Szacowany okres realizacji: 2018 – 2023 
• Poszerzenie miejskiego systemu monitoringu 
  Szacowany okres realizacji:  2017 – 2023 
• Włączenie miasta Józefów do systemu monitoringu jakości powietrza w województwie mazowieckim 
  Szacowany okres realizacji: 2017 – 2023 
• „Człowieku nie truj” - organizacja cyklicznego projektu edukacyjno-społecznego  
  Szacowany okres realizacji: 2017 – 2019 
• „Ś – jak Świder, nie jak Śmietnik” – organizacja cyklicznego projektu edukacyjno-społecznego 
  Szacowany okres realizacji: 2017 – 2019 
• „Azbest – STOP” – kampania informacyjna na rzecz likwidacji azbestu w mieście Józefowie 
  Szacowany okres realizacji: 2017 – 2019 
• Organizacja warsztatów aktywizujących dla seniorów 
  Szacowany okres realizacji: 2018 – 2023 
• Organizacja wykładów z różnych dziedzin wiedzy w ramach działalności Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Józefowie
  Szacowany okres realizacji: 2017 – 2019 
• Organizacja imprez okolicznościowych w ramach działalności Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Józefowie 
  Szacowany okres realizacji: 2018 – 2020 
• Organizowanie życia kulturalno-artystycznego dla seniorów w ramach działalności Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Józefowie
  Szacowany okres realizacji: 2018 – 2020 
• Otwarta Biblioteka –promocja czytelnictwa oraz edukacja kulturalna (dzieci) 
  Szacowany okres realizacji: 2017 – 2023 
• Organizacja zajęć dla dzieci i młodzieży w Klubie Modelarsko – Historycznym przy Muzeum 2 Korpusu Polskiego w Józefowie Szacowany okres realizacji: 2017 – 2020 

Cały program na stronie www.jozefow.pl