Śmieciowe jedzenie w szkołąch

Fundacja BOŚ publikuje list otwarty do Ministra Zdrowia, a także Rodziców dzieci w wieku szkolnym, Dyrektorów Szkół i Nauczycieli, szkolnych Intendentów oraz

Ajentów sklepików w szkołach i przekonuje:

 nowe przepisy to dobry kierunek.

Stop śmieciowemu jedzeniu w szkołach

Od 1 września polskie szkoły mają zmienić sposób żywienia dzieci – takie wymogi stawia przed nimi projekt nowego rozporządzenia Ministra Zdrowia. Sklepiki szkolne nie będą mogły, pod karą grzywny nakładaną przez sanepid, sprzedawać śmieciowego jedzenia i napojów gazowanych. Mają je zastąpić m.in. owoce, kanapki z razowego pieczywa, zdrowe koktajle
i jogurty. Stołówki będą musiały przygotowywać zbilansowane obiady o odpowiedniej ilości składników odżywczych. Już dziś szkoły szykują się do zmian, lecz część z nich zapowiada,
że pójdzie na skróty. Co to oznacza?

W Polsce tempo przyrostu dzieci z nadwagą i otyłością jest dziesięciokrotnie większe niż w Stanach Zjednoczonych. Dzieci jedzą chipsy, batoniki, słone przekąski, zupki instant, w ich diecie brakuje warzyw, owoców, produktów mlecznych i innych pełnowartościowych produktów. Jak dotychczas wyglądał typowy sklepik szkolny? Trochę jak niewielki „spożywczy”, w którym półki uginały się od batonów, gum do żucia, lizaków, napojów gazowanych i oblepionych lukrem bułeczek. Co serwowały dotychczas stołówki szkolne? Kotlety schabowe w panierce, zasmażaną kapustę, ziemniaki, pomidorową z ryżem, czyli dania, których wartość energetyczna znacznie przekracza zapotrzebowanie dzieci w wieku szkolnym, a nie ma wielu składników odżywczych. To ma się zmienić.

Nowe przepisy to dobry kierunek

Proponowane przez Ministra Zdrowia zmiany już teraz wywołują gorącą dyskusję. Biorą w niej udział m.in. dyrektorzy szkół, ajenci, dietetycy i rodzice. Ci pierwsi odgrażają się, że zamkną sklepiki zamiast je kontrolować – kary nakładane przez sanepid będą kierowane bowiem do dyrektorów, a dopiero później ajentów. Organizacje skupiające przedsiębiorców podkreślają, że takie działania ujemnie wpłyną na sam handel, a zamknięte sklepiki spowodują, że dzieci będą szukać łakoci w pobliskich sklepach. Dietetycy uspokajają, że wymogi Ministerstwa Zdrowia wcale nie są trudne do spełnienia, wystarczy poświęcić trochę czasu na dokładną interpretację rozporządzenia i zaangażować się
w proces zmian. Fundacja BOŚ, która od 5 lat bierze aktywny udział w ogólnopolskiej dyskusji na temat zdrowego żywienia dzieci, prowadzi cyklicznie projekty edukacyjne, w których dotychczas wzięło udział ponad 300 tys. uczniów (a inwestycje w w/w projekty sięgnęły 5 mln zł), opublikowała list otwarty, w którym przekonuje, że nowe przepisy to dobry i słuszny kierunek. – Chcemy przekonać wszystkich uczestników dyskusji, że zmiany które proponuje Minister Zdrowia są konieczne, mimo że wymagają pracy ze strony dyrektorów szkół czy ajentów sklepików szkolnych. W żadnym jednak wypadku, wysiłek związany ze zmianą nie powinien przesłonić ewidentnych korzyści dotyczących kondycji naszego społeczeństwa, a w szczególności rozwoju każdego dziecka – mówi Andrzej Pietrucha, Prezes Fundacji BOŚ.  

6 razy na tak

Argumenty, które przytacza Fundacja BOŚ zamykają się w 6 punktach. – Przede wszystkim nie możemy zrzucać na barki dziecka odpowiedzialności za wybór odpowiedniej dla niego żywności. Dziecko nie ma kompetencji i wystarczającej wiedzy, by samodzielnie i każdorazowo sprostać temu zadaniu. Nie możemy oczekiwać, że młody człowiek podejmie świadomą decyzję, gdy my sami (dorośli) niejednokrotnie mamy z tym problem. Asortyment sklepików powinien być skomponowany
w taki sposób, by dziecko wybierało tylko spośród odpowiednich produktów – podkreśla Barbara Lewicka-Kłoszewska, Wiceprezes Fundacji BOŚ. – Musimy również pamiętać, że tego typu regulacje są już standardem w większości krajów UE. Nasi sąsiedzi już dawno zauważyli problem, a Polska jest jednym z ostatnich krajów, które wprowadzają nowe przepisy regulujące ten obszar. Wielka Brytania zareagowała już w 2001 roku, podobnie Francja (2005), Łotwa, Macedonia, Węgry i wiele innych państw – dodaje. Eksperci zaznaczają również, że szkoła jest miejscem, w którym łączą się trzy elementy: edukacja, wychowanie i dobry przykład. Powinna zatem uczyć nie tylko zasad ortografii czy geometrii, lecz również prawidłowego żywienia. A jeśli uczy lub będzie uczyć, to jest zobligowana do dawania dobrego przykładu. Nie można dopuścić do sytuacji, w której stołówka i sklepik szkolny przeczą pobranym właśnie naukom. Fundacja BOŚ zachęca Rodziców i wszystkich obywateli do zapoznania się z całym listem na stronie www.list.aktywniepozdrowie.pl oraz popierania inicjatywy, także w sposób lokalny (w szkołach, do których uczęszczają ich dzieci).

Wiedza kluczem do sukcesu

Dyrektorzy szkół przyznają, że nie mają odpowiedniej wiedzy, by kontrolować sklepiki szkolne. Wolą je zamknąć, by uniknąć kar. – Od kilku lat prowadzimy projekt „Sklepiki szkolne – zdrowa reaktywacja”, w którym dajemy granty pieniężne na przebudowę sklepików w zdrowe bufety śniadaniowe. Dotychczas w przebudowie wzięło udział blisko 120 sklepików. Mimo tego dostajemy szereg zapytań od ajentów, które dotyczą nowego rozporządzenia Ministra Zdrowia. Ajenci nie wiedzą jak interpretować przepisy, potrzebują pomocy w skompletowaniu nowego towaru na sklepikowe półki, proszą o czas przejściowy, by mogli się przygotować. Ich obiekcje wynikają naszym zdaniem
z niewiedzy. To właśnie dlatego przygotowujemy specjalny program komputerowy służący do planowania zdrowych i zbilansowanych posiłków szkolnych uwzględniający wymogi projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia. Udostępnimy także nasze wskazówki dotyczące zalecanego od
1 września asortymentu sklepików i bufetów szkolnych – podsumowuje Barbara Lewicka-Kłoszewska
z Fundacji BOŚ.

Cały list otwarty można znaleźć pod adresem:

www.list.aktywniepozdrowie.pl

Więcej informacji:

Agnieszka Żelazko

[email protected]

Tel. 695 431 706

Marta Modzelewska

[email protected]

Tel. 884 886 506 

Przykładowe przepisy na zdrowe drugie śniadania dla dziecka

Pasta z bakłażana i oliwek

Pasta z bakłażana i zielonych oliwek - składniki na 5 kanapek:

•     ½ bakłażana

•     6 zielonych oliwek

•     1 ząbek czosnku

•     4 łyżki posiekanego szczypiorku

•     3 łyżki soku z cytryny

•     2 łyżki jogurtu naturalnego

•     sól i pieprz

Dodatkowo do przygotowania Lunch Boxa potrzebujesz : 2 kromki chleba typu graham, garść rukoli, 2 plastry pomidora, pół czerwonej papryki.

Bakłażana pokrój w cienkie plastry i posyp solą, odstaw na 15 minut. Następnie opłucz go i osusz. Plastry grilluj lub usmaż na patelni grillowej (bez tłuszczu) aż zmiękną i zbrązowieją. Następnie posyp je solą i pieprzem. Wszystkie składniki zmiksuj na gładką masę. Obie kromki chleba posmaruj pastą, następnie na jednej kromce ułóż rukolę i plastry pomidora, przykryj drugą kromką. Włóż kanapkę do lunch boxa i dodaj paprykę pokrojonej w paski. Do picia polecamy butelkę soku pomarańczowego (250ml).

Posiłek bogaty w: białko potas, magnez, żelazo, cynk, miedź, witaminę A, E, B1, B2, PP, B6, C i foliany

Posiłek ubogi w: cholesterol, tłuszcz

Kolorowa sałatka z papryki z serem brie

Sałatka - składniki na 8 porcji:

•     po strąku czerwonej, żółtej i zielonej papryki

•     3 pomidory

•     15 dag sera typu brie

•     czerwona cebula

•     4 ogórki małosolne

Sos:

•   3 łyżki oliwy

•   łyżka soku z cytryny

•   po szczypcie soli, pieprzu i ostrej papryki

•   1 łyżka posiekanej żółtej papryki

•   1 łyżka posiekanego szczypiorku

Warzywa umyj.  Z papryk wykrój gniazda nasienne, resztę pokrój w cienkie paseczki. Pomidory podziel na ósemki, ogórki posiekaj w kostkę, a obraną czerwoną cebulę pokrój w piórka. Ser pokrój w kostkę. Składniki na sos połącz, dopraw i polej sałatkę. Do lunch boxa oprócz sałatki dodaj: grzankę pełnoziarnistą, owoce letnie (wiśnie, maliny, borówki, porzeczki), a do picia - herbatkę owocową bez cukru.

Posiłek bogaty w: białko, potas, wapń, magnez, żelazo, cynk, miedź, witaminę A, E, B1, B2, PP, B6, B12, C i foliany

Posiłek ubogi w: Cholesterol

Tartaletki z bakłażanem i mozzarellą

Składniki na 6 sztuk o średnicy 10 cm:

Kruche ciasto:

•     100 g mąki

•     50 g otrębów owsianych

•     50 g zimnego masła pokrojonego w kostkę

•     szczypta soli

•     1 żółtko

•     1 łyżeczka śmietany

Nadzienie:

•     1 duży bakłażan

•     1 kula mozzarelli

•     1 żółtko

•     kilka plasterków szynki

•     oliwa z oliwek, pieprz czarny, sól, bazylia

Wszystkie składniki ciasta zagnieść, rozwałkować i wylepić foremki. Piekarnik rozgrzej do 200^oC i podpiecz samo ciasto w foremkach (10 min.). Bakłażana pokrój na bardzo cienkie plasterki. Na patelni rozgrzej oliwę i podduś plastry bakłażana z solą. Mozzarellę również pokrój w plasterki, szynkę w kostkę. Na podpieczonym cieście ułóż dekoracyjnie bakłażana i ser. Posyp szynką i posmaruj roztrzepanym żółtkiem doprawionym pieprzem i bazylią. Piecz jeszcze 15 min. Do lunch boxa oprócz tartaletek dodaj garść malin, a do picia sok pomidorowy (300 ml).

Posiłek bogaty w: białko, potas, wapń, magnez, żelazo, cynk, miedź, witaminę A, E, B1, B2, PP, B6, B12, C i foliany

Sałatka z bobu z fetą

Składniki na 4 porcje:

•        500 g bobu

•        200 g pomidorów

•        125 g sera feta

•        2 ząbki czosnku

•        3 łyżki oliwy z oliwek

•        2 łyżki octu winnego

•        3 łyżki posiekanego koperku

•        12 czarnych oliwek

•        sól, pieprz

Bób ugotuj do miękkości w osolonym wrzątku. Odsącz i odstaw do ostygnięcia. Pomidory pokrój w ósemki, a ser feta w niewielkie kostki. Bób wyłuskaj, wymieszaj z pomidorami i fetą. Z oliwy i octu przygotuj sos vinegret - dodaj do niego posiekany koperek. Sałatkę dopraw do smaku solą i pieprzem, polej przygotowanym sosem, udekoruj oliwkami. Do lunch boxa, do sałatki dołóż kromkę grzanki razowej, a na deser mieszankę letnich owoców (maliny, agrest, porzeczki)

Posiłek bogaty w: białko, potas, wapń, magnez, żelazo, cynk, miedź, witaminę A, E, B1, B2,

B6, B12, PP, foliany i C

Posiłek ubogi w: Cholesterol

Więcej informacji:

www.aktywniepozdrowie.pl

Kontakt dla mediów:

Marta Modzelewska

Grupa BRM

kom: 884 886 506

[email protected]