Sowa ze Świerku zdemaskuje przemyt 

13 lutego w Parku Naukowo-Technologicznym Świerk odbyła się prezentacja nowego rentgenowskiego systemu skanowania pojazdów Sowa. Ta innowacyjna konstrukcja opracowana w Narodowym Centrum Badań Jądrowych ma pomóc służbom (straż graniczna, policja, itd.) walczyć z coraz bardziej wymyślnymi sposobami nielegalnego przewożenia towarów stosowanymi przez przemytników. Główne zalety Sowy: jest stosunkowo mała, łatwa do relokacji, bezpieczna, szybka i precyzyjna.

Zebranych gości z Polski i zza granicy przywitał dyrektor NCBJ prof. Krzysztof Kurek. Jak powiedział, NCBJ jest największym w Polsce  instytutem badawczym i jednym z najlepszych, z najwyższą kategorią naukową A+. Zajmuje się badaniami naukowymi od podstawowych do stosowanych. Sowa to właśnie przykład tej drugiej kategorii. Konstrukcja jest już gotowa w formie prototypu.

Kolejnym prelegentem był Wilhelmus van Heeswijk z Komisji Europejskiej (DG Taxation and Customs Union), który przedstawił działania zmierzające w kierunku zapewnienia bezpieczeństwa na granicach państw unii celnej, sposoby kontroli i wykrywania różnorakiego przemytu.

Następnie projekt Sowa omówił jeden z jego twórców -  dr hab. Sławomir Wronka. Powiedział, że w Polsce jest zarejestrowanych ok. 22 mln aut osobowych, zaś ok. 10 mln samochodów przekracza rocznie wschodnią granicę Unii Europejskiej. System powstał więc z potrzeby ich szybkiego i bezdotykowego kontrolowania w razie podejrzenia nielegalnego przewozu towarów.

Urządzenie zostało zbudowane na bazie kontenera morskiego, w którym zainstalowany jest rentgen o niskiej energii (bezpieczny dla użytkowników) obrazujący skanowane pojazdy w płaszczyźnie góra-dół. Całość jest stosunkowo nieduża i niezbyt ciężka - waży poniżej 10 ton. Dzięki temu Sowa  jest łatwa do relokacji i pozwala kontrolować samochody osobowe i małe samochody dostawcze w dowolnym miejscu, gdzie możliwe staje się ustawienie takiego standardowego kontenera mieszczącego system, np. na parkingach, przejściach granicznych, przy bramach wjazdowych na tereny chronione lub w stacjach technicznych. Rewelacyjne parametry systemu już w jego wersji podstawowej pozwalają uzyskać obraz radiograficzny badanego pojazdu i jego ładunku z dokładnością do ułamka milimetra. Dzięki niemu przeszkolony inspektor jest w stanie dostrzec na przykład nawet pojedyncze papierosy w przemycanym ładunku, torebkę z cukrem/narkotykiem, ukrytą broń, materiały radioaktywne i niebezpieczny sprzęt,  a także nielegalne modyfikacje techniczne samochodu (stworzone na skrytki do przemytu). System jest całkowicie bezpieczny dla otoczenia, w szczególności dla jego obsługi, a całe badanie wraz z oceną jego rezultatu trwa nie dłużej niż kilka minut.

Na koniec uczestnicy zostali zaproszeni na praktyczną prezentację działania systemu na parkingu przed Parkiem Naukowo-Technologicznym Świerk.

Sowy to ptaki, które bardzo dobrze widzą w ciemności. Sowa z NCBJ charakteryzuje się tym samym, dzięki nowatorsko wykorzystanym rentgenom.
ZetKa