Wielki efekt z małych decyzji

Czyli jak mądrze zrobić zakupy przedświąteczne i być z siebie zadowolonym w święta.

  Czy słyszałeś o efekcie motyla? To anegdotyczne przedstawienie teorii naukowej, według której trzepot skrzydeł motyla w stanie Ohio, w Stanach Zjednoczonych, może po trzech dniach wywołać burzę w Teksasie. Innymi słowy zupełnie wydawałoby się błahe zdarzenie może wywołać wielki skutek.   Tak samo jest, gdy mówimy o zachowaniach społecznych - maleńka decyzja, np. co i gdzie kupić, może spowodować diametralnie różny efekt końcowy dla ciebie - zadowolenie, albo zniechęcenie, jak również dla grupy (twoich sąsiadów, powiatu czy regionu) - rozwój albo plajtę.    Motorem wszelkich decyzji są przeświadczenia, że coś dla nas jest dobre. W kwestii zakupów interesujące jest badanie, które przeprowadziło TNS kilka tygodni temu, na jesieni,  na zlecenie organizacji ekologicznej Friends Of The Earth Europe (2015). Otóż wynika z niego, że 9 na 10 Polaków uważa, że kupowanie lokalnych produktów ma pozytywny wpływ na gospodarkę i pomaga tworzyć miejsca pracy w regionie. Co ciekawe Polacy są w wielu przypadkach bardziej entuzjastyczni, jeśli chodzi o lokalne marki niż mieszkańcy innych krajów europejskich. Dotyczy to, m.in., przekonania, że rodzime produkty wzmacniają lokalną gospodarkę (średnia europejska – 89%, w Polsce – 91%), a lokalna konsumpcja jest bardziej przyjazna środowisku i sprzyja zrównoważonemu rozwojowi (średnia europejska – 75%, w Polsce – 81%). Polacy znacznie bardziej niż inni zwracają też uwagę, czy dany produkt pochodzi z regionu (średnia europejska – 52%, w Polsce – 77%). Największe jest u nas zainteresowanie rodzimymi produktami spożywczymi i kosmetycznymi. Jak wynika z badań Stowarzyszenia PEMI, 43% konsumentów uznaje polskie produkty spożywcze za lepsze od zagranicznych, a dla 30% są one pierwszym wyborem wśród kosmetyków. Aż 77% Polaków uznaje produkty promowane jako polskie za bardziej atrakcyjne.   Takie mamy przekonania, gdy spokojnie odpowiadamy na pytania, gdy zastanawiamy się nad sobą i ogólnie gospodarką. A jak wyglądają nasze decyzje, gdy rzeczywiście idziemy na zakupy?   Właśnie zaczęła się tegoroczna przedświąteczna gorączka zakupowa. Jak wynika z raportu „Świąteczne wydatki Polaków – zakupy racjonalne czy impulsywne?” przygotowanego przez firmę Deloitte, w grudniu zostawimy w kasach sklepów średnio 1282 zł – jak obliczono o 11 proc. więcej niż w zeszłym roku. Niemal połowa z tej kwoty pójdzie na prezenty.    Jak robimy te zakupy? Według powyższych badań jesteśmy przekonani o własnym zdrowym rozsądku i zmyśle planowania. Aż 43 proc. Polaków twierdzi, że świąteczne zakupy robi z rozwagą, oszczędnością i planowaniem na przód. Podobnie myśli jedynie 22 proc. Europejczyków.   W rzeczywistości jednak zbyt często jesteśmy podatni na bezrefleksyjne kupowanie (i nie tylko w okresie przedświątecznym, choć wtedy szczególnie), gnamy do wielkich galerii handlowych i hipermarketów, oraz do dyskontów po artykuły spożywcze, ulegamy świątecznej atmosferze, łapiemy się na promocje, kupujemy wszystko „jak leci”. Po świętach okazuje się często, że znaczna część zakupionych rzeczy jest kompletnie nieprzydatna, a niewykorzystane jedzenie ląduje w koszu.   Dlatego przed wyruszeniem na świąteczne łowy zakupowe tym bardziej warto przyjąć inną taktykę - unikać gdy to tylko możliwe wielkich centrów handlowych, a korzystać z mniejszych, osiedlowych sklepów, bazarów, gdzie dostaniemy dobry, często lokalnej produkcji towar i z pewnością zostaniemy obsłużeni lepiej niż w hipermarkecie, gdzie jesteśmy jedynie elementem anonimowego wielotysięcznego tłumu. W spokojniejszej atmosferze łatwiej ocenić, czy produkt nam rzeczywiście odpowiada i jest też możliwość zwrócenia uwagi, przez kogo został wykonany. Niech etykieta "Produkt Polski" przechyla decyzję na "tak", niech towarzyszy nam świadomość, że robiąc zakupy lokalnie, wybierając polskie produkty wspieramy rodzimą gospodarkę.   Zanim rozbłyśnie pierwsza gwiazdka i będziemy zasiadać do wigilijnego stołu podejmiemy podczas przygotowań mnóstwo małych, wydawałoby się błahych decyzji, które w sumie mogą przynieść duże zmiany - na lepsze, lub na gorsze. Jeśli podejmiesz dobre decyzje zakupowe możesz mieć w ten magiczny wieczór dwa dodatkowe powody do satysfakcji: że  jesteś osobą rozsądną, działającą z rozmysłem i że taka postawa ma pozytywny wpływ na wspólne dobro, jakim jest nasz kraj.   ZetKa