O teatrze i kinematografie

Uczelnia Celestynowskiego Koła Studenckiego Seniorów zainaugurowała tegoroczne zajęcia akademickie wykładem znanego przewodnika i nauczyciela Tadeusza Bańkowskiego na temat historii teatru i kina na świecie, ze szczególnym uwzględnieniem polskiego w nią wkładu.

Zajęcia otworzyła uroczyście dyrektor GOK Hanna Pawłowska, witając studentów i przedstawiając wykładowcę. On sam podziękował za zaproszenie i bez większych wstępów zaczął opowiadać historię powstania teatru, którego kolebką była starożytna Grecja, bo tam w Atenach 2500 lat temu stworzono pierwszy dramat i na zboczu góry Olimp wybudowano teatrum, gdzie aktorzy w maskach grali komedie i tragedie. Następnie znakomity erudyta przeprowadził studentów przez kolejne wieki rozkwitu teatru na świecie i w Polsce. Przybliżał życiorysy znakomitych aktorów, opowiadał o światowych i polskich teatrach, odsłaniał mało znane, a niezwykle interesujące momenty z życia ówczesnych gwiazd, ich sceniczne wpadki, miłostki i zakulisowe intrygi.

Wykładowca Bańkowski opowiedział też historię powstania kinematografu. Przypomniał, że pierwszymi twórcami byli bracia Auguste i Louis Lumière i ich jedno-minutowy film ukazujący rozpędzoną, buchającą parą lokomotywę, która z ekranu mknie na widzów. Żywy obraz robił tak wielkie wówczas wrażanie, że widzowie w popłochu umykali z sal kinowych. Mało jednak kto wie, że rok wcześniej, w 1894 roku młodziutki wówczas Kazimierz Prószyński zbudował własny kinematograf i nadał mu miano pleografu. Skonstruował on także lekką, reporterską kamerę filmową. Nie mógł jednak się przebić ze swoimi wynalazkami, gdyż nie posiadał takich środków finansowych, jak francuscy bracia. Studenci dowiedzieli się ponadto, że największe dziś i najbogatsze światowe wytwórnie filmowe, jak Metro-Goldwyn-Mayer i Viacom, mają polskie korzenie. Ich założyciele bowiem, to polscy imigranci do Stanów Zjednoczonych Ameryki.

Studenci dowiedzieli się też z wykładu, że telewizję wynalazł Polak Jan Szczepanik i w 1896 roku przeprowadził pierwszą oficjalną transmisję. Wynalazek, gdy go autor patentował zapisany został jako: „ciekawy, ale mało przydatny”. Dopiero John Baird w 1924 roku przekonał świat, że jego telewizor jest wojsku i ludziom potrzebny. Cóż, miał bogatych mocodawców, a wśród nich polityków i wytwórnie filmowe.

Studenci seniorzy brawami nagrodzili wykładowcę Tadeusza Bańkowskiego i salkę GOK-u opuszczali z poczuciem dumy narodowej, że oto polski wkład w światowy teatr, za sprawą Poli Negri, Heleny Modrzejewskiej, Bodo, a też Polaków, którzy stworzyli największe wytwórnie filmowe, wynaleźli kinematograf i telewizję – jest tak bardzo znaczący.

AnKa