Wystawa edukacyjna „Muzeum na kółkach” w Otwocku

Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN we współpracy z Otwockim Centrum Kultury zaprasza do obejrzenia projektu „Muzeum na kółkach”. Nowoczesna ekspozycja połączona z bogatym programem edukacyjnym w telegraficznym skrócie przybliży historię tysiąca lat dziejów społeczności żydowskiej w Polsce. Projekt od czerwca 2014 roku do kwietnia 2016 roku odwiedzi 47 miejscowości. W dniach 17-19 kwietnia Muzeum będzie gościć w Otwocku.Wstęp wolny.

W ramach projektu odbędzie się:

Festiwal Kultury Żydowskiej - WSTĘP WOLNY

gdzie: Park Miejski w Otwocku

kiedy : 17 kwietnia 2016 r

w godz. 14.00-20.00

Spotkanie z kulturą żydowską w programie:

12.00-14.00 Spacer "Szlakiem otwockich synagog, domów modlitwy i dworców cadyków" Start na dworcu PKP Otwock,

14.00-20.00 Plenerowe wystawy tematyczne:  "Otwoccy Sprawiedliwi", "Z narażeniem życia..." oraz "Żydzi Otwoccy",

14.00-20.00 Zwiedzanie muzealnego pawilonu Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Projekt „Muzeum na kółkach",

14.00-20.00 Stoisko gastronomiczne Restauracji Soplicówka - "Kuchnia żydowska",

14.00-18.00 Warsztaty "Taniec Izraelski" , "Hebrajskie abecadło",

18.00 "W poszukiwaniu tożsamości Otwocka" Spotkanie i dyskusja poświęcona dziejom społeczności żydowskiej Otwocka,

19.00 Koncert zespołu KLEZMAFOUR

Projekt ma na celu przypomnieć o współistnieniu społeczności polskiej i żydowskiej na przestrzeni tysiąca lat. Przez wieki  Polska była najważniejszym ośrodkiem żydowskiego życia umysłowego, religijnego i kulturalnego. Żydzi stanowili 10 procent ludności Polski. 

Pierwsi Żydzi zaczęli osiedlać się w Otwocku pod koniec XIX wieku. Miasto rozwijało się początkowo jako ośrodek letniskowy dla pobliskiej Warszawy, następnie jako miejscowość uzdrowiskowa. Ponieważ władze nie wprowadziły żadnych ograniczeń w nabywaniu nieruchomości i osiedlaniu się Żydów, zaczęli oni przybywać do Otwocka w dużej liczbie. W 1890 roku wybudowano pierwszą murowaną synagogę. W 1916 roku Otwock uzyskał prawa miejskie. Powstała wtedy samodzielna gmina żydowska (wcześniej otwoccy Żydzi należeli do gminy w Karczewie). Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zawarto w Otwocku porozumienie w sprawie rządzenia miastem, na mocy którego chrześcijańskich radnych miało być 13, a żydowskich – 11. Burmistrzem miasta miał być chrześcijanin, wiceburmistrzem – Żyd.  To porozumienie zostało utrzymane w mocy do wyborów samorządowych w 1939 roku. W latach 30. XX wieku w mieście żyło około 10 tysięcy Żydów, stanowiąc 55% ogółu mieszkańców. 

1 września 1939 roku Otwock został zbombardowany przez Niemców. Od początku Żydzi zostali poddani szykanom ze strony okupanta: obcinano im brody, rabowano mieszkania i sklepy, również bito. Na początku listopada 1940 roku Niemcy utworzyli w Otwocku getto, w którym zgromadzili około 12 tysięcy Żydów. Na skutek stale pogarszających się tam warunkach ponad 2 tysiące Żydów zmarło z głodu i chorób. 19 sierpnia 1942 roku Niemcy rozpoczęli akcję likwidacji dzielnicy żydowskiej. Po zakończeniu działań wojennych w Otwocku powstał Komitet Żydowski, w którym zarejestrowanych było 391 osób. Dalsze losy Żydów z Otwocka nie są dobrze znane. Można przypuszczać, że większość ocalałych w kolejnych latach opuściła Polskę.

Więcej o historii żydowskiego Otwocka na: http://www.sztetl.org.pl/pl/article/otwock/5,historia/?action=view&page=5

W Otwocku będzie można zobaczyć „Muzeum na kółkach” w Parku Miejskim. Podczas naszej wizyty koordynator lokalny przygotował specjalny program wydarzeń towarzyszących naszej wizycie:

- Wystawy plenerowe Żydzi otwoccy oraz Żydowski Dom Dziecka w Otwocku

- Spacer szlakiem otwockich synagog, prywatnych domów modlitwy i letnich rezydencji cadyków

- Cykl spotkań i warsztatów poświęconych kulturze i historii otwockich Żydów

- Koncert muzyki klezmerskiej

– Chcę włączyć się w realizację projektu Muzeum na kółkach w Otwocku, ponieważ od kilku lat realizuję różnego rodzaju działania związane z upamiętnieniem żydowskich mieszkańców mojego miasta. Jestem przekonany, że realizacja tego projektu przyczyni się do zwiększenia świadomości historycznej i społecznej mieszkańców mojego miasta – mówi Sebastian Rakowski, koordynator lokalny „Muzeum na kółkach” w Otwocku.

Centralnym punktem wystawy jest interaktywna mapa każdego miasta, które odwiedza „Muzeum na kółkach”, na której zostały opisane ważne miejsca związane z lokalną historią żydowską. Poprzez trójwymiarową makietę sztetla przybliżamy najważniejsze miejsca typowego polsko-żydowskiego miasteczka. Opowiadamy również o jidysz, hebrajskim i polskim – trzech współistniejących i przenikających się językach, którymi posługiwali się polscy Żydzi.

Projekt jest podziękowaniem dla lokalnych liderów i aktywistów, którzy poświęcają swój czas i środki na dbanie o pamięć o polskich Żydach. „Muzeum na kółkach” zaprasza widzów do interakcji, dzielenia się własnymi wspomnieniami oraz odkrywania zapomnianego dziedzictwa. Ekspozycji towarzyszyć będzie szereg działań edukacyjnych i kulturalnych. Zwiedzanie wystawy i udział w zajęciach prowadzonych przez animatorów są bezpłatne.

Inauguracja projektu odbyła się 26 czerwca 2014 roku w Warszawie. Do kwietnia 2016 roku „Muzeum na kółkach” odwiedzi 47 miejscowości 

Więcej informacji na stronie internetowej Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie:

http://www.polin.pl/pl/muzeumnakolkach

oraz na Facebooku „Muzeum na kółkach”:

https://www.facebook.com/muzeumnakolkach

Zapraszamy 

Projekt  Muzeum na kółkach realizowany jest w ramach programu Żydowskie dziedzictwo kulturowe, dzięki wsparciu udzielonemu z funduszy norweskich i EOG przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię.