Hafciarstwo z Urzecza na liście UNESCO

Hafciarstwo regionu Urzecza znalazło się na Krajowej Liście niematerialnego dziedzictwa. W tym wyjątkowym gronie jest aktualnie tylko 41 podmiotów w Polsce. Dzięki staraniom m.in. mieszkanek gminy Karczew hafciarstwo Łurzyca zasila te zaszczytne kręgi.

Krajowa lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego istnieje od siedmiu lat. Jest tworzona według zasad konwencji UNESCO z 2003 r. Rejestr prowadzi Minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu we współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa. Działania w ostatnim czasie w kierunku wpisu na tę listę podjęli depozytariusze haftu urzeckiego. Mowa o Grażynie Leśnik z Cieciszewa, Elżbiecie Piskorz-Branekovej z Warszawy, Mariannie Król z Góry Kalwarii, a także Mariannie Drabarek (Nadbrzeż, gm. Karczew) i Wiolettcie Koczyk (Kępa Nadbrzeska, gm. Karczew). Wsparcie merytoryczne oferowało też Stowarzyszenie Odrodzenia Urzecza.

Haft Urzecza wyróżnia czarny kolor i motywy roślinne. Wzór wykonany jest tzw. ściegiem łańcuszkowym. Umieszczany jest na chustkach, mankietach albo przy rękawach kobiecych koszul.

Warto dodać, że obecnie na krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego znajduje się 41 podmiotów. To grono niedawno zasiliło m.in. szopkarstwo krakowskie czy procesja Bożego Ciała w Łowiczu.

Niepowtarzalność regionu Urzecza, określanego też gwarowo Łurzycem jest niezaprzeczalna. Najogólniej mówi się o nim jako o historycznym podwarszawskim mikroregionie etnograficznym, rozciągającym się po obydwu brzegach Wisły, pomiędzy dawnymi ujściami Pilicy i Wilgi a mokotowskimi Siekierkami i prawobrzeżną Saską Kępą. W ostatnim czasie odżyła „moda” na Urzecze. Na przestrzeni lat wielu badaczy zajmowało się tym regionem, w tym od pewnego czasu dr Łukasz Maurycy Stanaszek, antropolog i kustosz Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie.
Sebastian Rębkowski
fot. archiwalne/ Flis Festiwal 2019