Szkoła Podstawowa nr 8 szkołą szczęśliwych dzieci

Chociaż na powstanie nowego budynku szkoły wszyscy muszą jeszcze trochę poczekać, to w stymulacji rozwoju uczniów nie zatrzymują się nawet na chwilę. Dyrektor i nauczyciele SP nr 8 im. gen. Juliana Filipowicza dążą do stworzenia „Szkoły szczęśliwych dzieci”  - takie jest ich motto.

Stąd też pomysł na „Klasy bez zadań domowych”. Pilotaż tej innowacji został wprowadzony w klasie I i II otwockiej ,,ósemki”. Kadra pedagogiczna zainspirowała się pomysłem realizowanym w jednej z warszawskich szkół podstawowych i dostosowała go do warunków i specyfiki swojej szkoły. Duży wpływ na powstanie owej innowacji miały także wyniki badań edukacyjnych dotyczących skuteczności zadawania prac domowych. Badania pokazują, że do wieku mniej więcej 14 lat odrabianie prac domowych nie ma żadnego wpływu na wyniki w nauce dzieci.  Jako przykład podaje się także Finlandię, gdzie praktycznie zlikwidowano prace domowe, a jednocześnie ten kraj jest jednym z tych o najwyższym poziomie edukacji. Badania OECD (Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) pokazały, że polscy uczniowie spędzają na odrabianiu prac domowych średnio około siedem godzin tygodniowo. W krajach z wyższym poziomem edukacji takich jak Finlandia - ponad połowę mniej. O zmniejszenie ilości prac domowych od dawna apeluje rzecznik praw dziecka. Kadra pedagogiczna SP nr 8 zdecydowała się więc spróbować. Entuzjastycznie podeszli do tego rodzice uczniów, którzy w natłoku obowiązków domowych i przy coraz szybszym tempie życia, nie mają często możliwości i czasu, aby pomóc dzieciom. Niejednokrotnie, aby było szybciej, odrabiają pracę za syna czy córkę.

Każda lekcja przemyślana

Projekt opiera się przede wszystkim na 100% wykorzystaniu czasu na lekcji. Zarówno nauczyciel jak i uczniowie muszą być skupieni i skoncentrowani na pracy. Nie ma czasu na nudę, chaos i ,,nicnierobienie”. Każda lekcja musi być bardzo przemyślana i odpowiednio zaplanowana, uczniowie intensywnie mają na nich pracować, a po zakończonych zajęciach obowiązkowo zostają jedną godzinę w szkole.

W tym czasie nauczyciel nie prowadzi „normalnych” zajęć, a jedynie przyjmuje rolę pomocnika, przewodnika, podczas gdy uczniowie samodzielnie rozwiązują zadania utrwalające materiał na lekcji. Uczeń ma prawo poprosić o pomoc, ale nie może oczekiwać gotowych rozwiązań, a jedynie wskazówek. Ta forma pracy uczy samodzielności,  jednocześnie zaś unika się w ten sposób odrabiania zadań za dzieci.

Zastanawiając się nad rozwiązaniem problemu nauki czytania, nauczyciele wpadli na pomysł, aby przy współpracy rodziców zamienić obowiązek czytania w nagrodę i nawyk. Rodzice wiedzą, że codziennie wieczorem dzieci powinny czytać głośno i ma to się stać rytuałem, codziennością, oczekiwaną chwilą z rodzicem. Zabrania się łączenia czytania z pracą domową.

Projekt zakłada także naukę odpowiedzialności ucznia za proces uczenia się. Mając świadomość, że nie wszyscy rodzice będą potrafili tak łatwo pożegnać się z pracami domowymi, nauczyciele postanowili dać dzieciom i rodzicom możliwość wyboru. Dzieci wiedzą, że  - jeżeli czegoś nie umieją i mimo dodatkowej godziny nie utrwaliły materiału - mogą sięgnąć po dodatkowe karty pracy do domu. Nie może jednak być to nagminne. W ten sposób dziecko uczy się oceny swoich umiejętności i odpowiedzialności, samo decyduje o procesie uczenia się. Dokonuje wyboru, a nie jest zmuszane. Wskazane jest natomiast wykonywanie prac plastycznych w domu, ale wraz z rodzicami po to, by wzmocnić więzi rodzinne.

Oczywiście każde działanie innowacyjne, tym bardziej przeprowadzane na żywym organizmie, powinno być ewaluowane i monitorowane. Projekt zakłada badanie osiągnięć edukacyjnych po dwóch miesiącach oraz badanie ankietowe rodziców i uczniów. Jeżeli wszystkie badania wypadną pozytywnie, zostanie wdrożona pełna innowacja.

„Zakoduj przyszłość” - już wprowadzona innowacja

Szkoła Podstawowa nr 8 już wcześniej wprowadziła w życie jedną innowację. Od ubiegłego roku w placówce realizowany jest program „Zakoduj przyszłość” w ramach pilotażu programowania Ministerstwa Edukacji Narodowej. Szkoła podjęła to wyzwanie, mając już doświadczenie w innym programie edukacyjnym: Mistrzowie kodowania. Większość nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej została przeszkolona w nauce programowania dla najmłodszych. Szkolenia w tym zakresie odbyła także nauczycielka informatyki i zajęć komputerowych. Te umiejętności pozwoliły na wdrożenie innowacji, ale także uatrakcyjnienie zajęć. Ponadto do szkoły zakupiono 6 mBotów firmy Trobot. MBot to robot, który ma wgrany program pozwalający mu jeździć, omijać większe przeszkody, jeździć po planszy "trzymając się" czarnego koloru. Uczestnicy innowacji   zaprogramowali robota przy użyciu bloczków programu skorelowanego ze Scratchem. Robot jeździł po klasie sterowany przyciskami z klawiatury, a dzięki pomysłowości uczniów grał melodię "Panie Janie", migał światełkami, wykonywał obroty, prawie tańczył. Program, umożliwiający sterowanie za pomocą strzałek umieszczonych na klawiaturze, podsunął uczniom pomysł urządzania wyścigów. Roboty rozgrywały także mecz „piłki nożnej” balonem. Uczniowie napisali również program sterujący urządzeniem tak, aby zawracał po „wykryciu” przeszkody i pokonywał z góry określoną trasę. Zaprogramowane roboty były także wykorzystywane na zajęciach świetlicowych. Uczniowie klasy I oraz grupy zerowej chętnie siadali przy komputerze i sterowali jego ruchem. Uczniowie klas trzecich przetestowali robota, sterowali jego ruchem, sami ułożyli program umożliwiający świecenie mBota różnymi kolorami. Zajęcia z wykorzystaniem mBota były pełne emocji, śmiechu i radości, ale przede wszystkim uświadomiły uczniom cele programowania oraz pozwoliły zobaczyć w rzeczywistości efekty pracy na komputerze. Programowanie stało się w ten sposób mniej abstrakcyjne.

Dostosowanie do postępu

Kadra pedagogiczna ,,ósemki” stale się rozwija, mając świadomość, że postęp technologiczny jest nieunikniony i nauczyciele muszą podążać za swoimi uczniami. Dlatego też w każdej sali lekcyjnej w szkole jest zestaw interaktywny, a po podłodze w sali komputerowej jeżdżą zaprogramowane przez uczniów roboty. Nauczyciele mają świadomość, że do współczesnych dzieci i młodzieży przemawiają teraz inne bodźce i trzeba dostosować swoje metody, formy pracy i środki do nowego pokolenia.

Oprócz technologii szkoła stawia na sport, szachy a przede wszystkim uśmiech uczniów, bo Szkoła Podstawowa nr 8 to Szkoła Szczęśliwych Dzieci.

Agnieszka Korniluk